Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Dev Kaplumbağalar Neden Çok Uzun Yaşarlar?

Dev Kaplumbağalar Neden Çok Uzun Yaşarlar?
4 dakika
59,057
Tüm Reklamları Kapat

Kalküta Hayvanat Bahçesi'nde, Çarşamba günü Adwaitya isimli bir dev kaplumbağa 255 yaşında öldü. Adwaitya, 18. yüzyılın ortalarında Seyşel Adaları'ndan Hindistan'a, İngiliz sömürge yöneticisi Robert Clive'a hediye olarak getirilmişti. Peki, dev kaplumbağalar, neden bu kadar uzun süre yaşıyorlar?

Daha etkili bir şekilde üreyebilmek için. Uzun yaşam süresi, belirli hayvan türleri için evrimsel avantaj sağlar. Eğer, düzenli olarak üremenizin zor olduğu, öngörülemez ve çetin bir ortamda yaşıyorsanız, uzun süre hayatta kalmak anlamlı olacaktır (örneğin, çöl hayvanları ölene dek oldukça yaşlanırlar). Ayrıca, bir şekilde düzensiz doğum yapıyorsanız ya da yavrularınızın her birinin bakımı için çok uzun zaman harcıyorsanız, yine uzun yaşamanız gerekir.

Tüm Reklamları Kapat

Fotoğrafta gördüğünüz anne kaplumbağa 140 yaşında olduğu düşünülen bir Afrika Mahmuzlu Kaplumbağası. Bilimsel adıyla Geochelone sulcata. Afrikalı bireylerin 150 yaşına kadar ulaşabildiği biliniyor. Annesinin kafasına konmuş olan ufaklık ise sadece 5 günlük. Bir aksilik olmadığı takdirde, upuzun sürecek bir ömrün ilk adımlarını atıyor.
Fotoğrafta gördüğünüz anne kaplumbağa 140 yaşında olduğu düşünülen bir Afrika Mahmuzlu Kaplumbağası. Bilimsel adıyla Geochelone sulcata. Afrikalı bireylerin 150 yaşına kadar ulaşabildiği biliniyor. Annesinin kafasına konmuş olan ufaklık ise sadece 5 günlük. Bir aksilik olmadığı takdirde, upuzun sürecek bir ömrün ilk adımlarını atıyor.

Her tür kendi "yaşam öyküsü"ne sahiptir; bir diğer deyişle genlerini bir sonraki nesle aktarma zamanını belirleyen bir programa... Bazı hayvanlar, zamanlarını ve enerjilerini daha çok yavrulamak için ayırırlar; diğerleri ise daha uzun yaşamak için. Çevrede birçok avcının olduğu durumda, bir hayvan hayatını hızlı yaşamaya eğilimlidir - ve eğer genç ölecekse, mümkün olduğunca erken yavrulaması gerekir. (Bu strateji sadece, yavruların beslenmesine yetecek kadar yiyeceğin olduğu öngörülebilir bir çevrede işe yarar.) Öte yandan, uzun ömürlü havyanlar, sık sık, kendilerini avcı hayvanlardan korumak için yöntem geliştirmişlerdir.

Bu nedenle, kaplumbağa, armadillo ve böcek gibi zırhlı hayvanlar, benzer büyüklükteki diğer hayvanlara kıyasla daha uzun süre yaşarlar. Uçan hayvanlar da avantaja sahiptir; yarasalar, muhtemelen yırtıcılardan daha kolay kaçabildikleri için, kemirgenlerden daha uzun süre yaşarlar. Zehirli hayvanlar da, aynı şekilde, uzun süre yaşayabilirler. Avlanmaya karşı herhangi bir güçlü savunma sistemi benzer sonuç verir.

Tüm Reklamları Kapat

Dev kaplumbağanın, korunma için zırhlı bir kabuğu vardır, ancak uzun yaşamla ilintili başka birkaç özelliğe daha sahiptir. Bir ada türü olarak, tarihi boyunca yırtıcı hayvanlara karşı doğal korumanın avantajına sahiptir. Ayrıca oldukça iridir, ve büyük hayvanlar, küçük hayvanlara göre daha uzun yaşamaya eğilimlidirler (büyük hayvanlar uzun yaşar kuralının pek çok istisnası vardır - örneğin, küçük yarasalar).

Tüm bu faktörler, hayvanın evrimsel tarihi boyunca birbiriyle etkileşim içindedir, dolayısıyla bir özelliğin diğerine sebep olduğunu söyleyemeyiz. Bir kaplumbağanın, kabuğu olduğu için ya da büyük olduğu için 255 yaşına kadar yaşayabildiği sonucuna varamayacağımız gibi, bu kadar uzun süre yaşadığı için bir kabuğa ya da büyük bir cüsseye sahip olduğunu da söyleyemeyiz. Başka hayvan türleri - özellikle büyük beyinliler - tamamen başka sebeplerden ötürü uzun yaşam süresine sahiptirler. Genellikle, hayvan ne kadar sosyal ise, o kadar uzun süre yaşar. Toplu halde yaşayan böcekler, yalnız yaşayan türlere göre daha uzun ömre sahiptirler. Bazı sinekler sadece birkaç gün yaşarken, bir kraliçe termit 30 yıla kadar yaşayabilir.

Galapagos Kaplumbağaları Güney Amerika'ya Nasıl Ulaştı?

Galapagos kaplumbağaları, ya da bilimsel adlarıyla Geochelone nigra, 417 kilograma ulaşabilen, koruma altında 170 yıla kadar yaşayabilen bir canlıdır. Günümüzde yaşayan en büyük kaplumbağa türüdür. Şu anda Dünya üzerinde sadece Ekvador'un 1000 kilometre batısındaki Galapagos Adaları'nda ve Tanzanya'nın 700 kilometre doğusundaki Aldabra'da bulunmaktadırlar. Ancak kaplumbağalar Galapagos Adaları'nda evrimleştikten sonra insanlar tarafından Aldabra'da yetiştirilmişlerdir. 

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Bu kaplumbağaların ataları Güney Amerika'dan deniz yoluyla adalara ulaşmışlardır. Bu atalar muhtemelen günümüzde Arjantin ve Paraguay topraklarından ayrılarak gelmişlerdir; çünkü buralarda yaşayan Chaco kaplumbağası, Galapagos kaplumbağalarının en yakın akrabasıdır. Yapılan genetik analizler, tek bir dişinin veya 1 çift kaplumbağanın bile Galapagos'a ulaşmasının, bu adalarda stabil bir kaplumbağa popülasyonu oluşturulabilmesi için yeterli olduğunu göstermektedir.

Kaplumbağanın atalarının yüzerek veya doğal sallarda ("raft") bu adalara ulaşmış olmaları çok olasıdır; çünkü bu kaplumbağalar karasal olsalar bile su yüzeyinde rahatlıkla kalabilirler, kafalarını yukarı uzatarak rahatlıkla nefes alabilirler ve yemek ile su olmaksızın aylarca hayatta kalabilirler. Pek iyi yüzücü olmasalar da, günümüzdeki Humboldt Akıntısı gibi güçlü akıntılardan birine yakalanmaları, onları rahatlıkla adalara sürüklemiş olacaktır. 

Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
20
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

İçerikle İlgili Sorular
Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 12
  • Tebrikler! 10
  • Merak Uyandırıcı! 10
  • Muhteşem! 6
  • Bilim Budur! 5
  • Umut Verici! 3
  • İnanılmaz 2
  • Üzücü! 1
  • Güldürdü 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
  1. Türev İçerik Kaynağı: Slate | Arşiv Bağlantısı
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 28/03/2024 22:31:00 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/1456

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Hızlı
Gezegen
Egzersiz
Yangın
Kuantum Fiziği
Diyet
Mavi
Antibiyotik
Balina
Evrim Tarihi
Genetik Değişim
İngiltere
Şiddet
Tür
Türlerin Kökeni
Hayatta Kalma
Gebelik
Doğal
Biyocoğrafya
Radyoaktif
Oyun
Astrofizik
Buz
İyi
Damar
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Bugün bilimseverlerle ne paylaşmak istersin?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
C. Kilim, et al. Dev Kaplumbağalar Neden Çok Uzun Yaşarlar?. (6 Ekim 2013). Alındığı Tarih: 28 Mart 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/1456
Kilim, C., Bakırcı, Ç. M. (2013, October 06). Dev Kaplumbağalar Neden Çok Uzun Yaşarlar?. Evrim Ağacı. Retrieved March 28, 2024. from https://evrimagaci.org/s/1456
C. Kilim, et al. “Dev Kaplumbağalar Neden Çok Uzun Yaşarlar?.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, 06 Oct. 2013, https://evrimagaci.org/s/1456.
Kilim, Cansu. Bakırcı, Çağrı Mert. “Dev Kaplumbağalar Neden Çok Uzun Yaşarlar?.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, October 06, 2013. https://evrimagaci.org/s/1456.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close