Bu göz kamaştırıcı spiral galaksinin adı NGC 7331. Çoğu zaman bizim galaksimiz Samanyolu'nun "ikizi" olarak anılmaktadır. Bizden yaklaşık 50.000.000 ışık yılı uzaktadır; yani ışık hızında yolculuk yapabilsek bile ancak 50 milyon yılda ona ulaşabilirdik. Kıyaslama olması bakımından, 50 milyon yıl önce henüz primatlar yeni yeni evrimleşmeye başlamıştı, bildiğimiz maymunların hiçbiri daha evrimleşmemişti! Dolayısıyla bırakın insanı, insanın vücut planını kabaca andıran kuzenlerimiz ve atalarımızın bile hiçbiri henüz ortada yoktu! Şu anda yola çıksak, 50 milyon yılda Dünya'da neler değişeceğini bir düşünün... 

NGC 7331'in bir ucundan diğer ucuna olan mesafe ise 30.000 ışık yılı kadar. Yine kıyas olması bakımından, 30.000 yıl önce Homo sapiens türü olarak bizler daha yeni yerleşik yaşama geçiyorduk, daha tarım bile yapamıyorduk, kedileri evcilleştirmemiştik, köpekleri vahşi kurtlardan evcilleştirmeye ise yeni yeni başlıyorduk! Yani bugün var olan neredeyse hiçbir zirai ürün, hiçbir evcil hayvan (ve tükettiğimiz besi hayvanları), henüz Dünya'da bulunmuyordu (bunları biz evrimin Yapay Seçilim mekanizmasıyla evrimleştirdik).

Canlı organizmalarda bazı hücreler, diğer hücreleri zalimce silip süpürür.^[1] Bu "hücresel yamyamlık" yaygın, doğal bir süreçtir: Vücudunuzdaki beyaz kan hücreleri tam şu anda milyonlarca yaşlı kırmızı kan hücresini tüketiyor. ABD Ulusal Bilimler Akademisi Bildiriler Kitabı'nda yayınlanan yeni araştırma, bu tür "yamyamlık" davranışlarını teşvik etmek için bir grup genin kullanılmasının yeni bir kanser immünoterapisi geliştirebileceğini öne sürüyor.^[2]

Bu fikir, yeni makalenin kıdemli yazarı biyolog Denise J. Montell ve meslektaşlarının, hücrelerin sindirmeye çalıştıkları şeyleri sarmasına yardımcı olan Rac ailesindeki hiperaktif gen formlarının meyve sineği embriyolarında doku ölümüne neden olduğunu fark etmesiyle doğdu. Montell değiştirilen genlerin, hücrelerin "komşularını" tüketmesine neden olduğunu söylüyor. Bu genlerin RAC adında insanlara özgü versiyonları mevcut; Montell ise bunların, Santa Barbara'daki Kaliforniya Üniversitesi'nde çalışan yeni meslektaşı Meghan Morrissey'e kanser CAR-M immünoterapisi konusundaki çalışmalarında yardımcı olup olamayacaklarını merak etti.

-Giriş

Öncelikle selamlar değerli okuyucular. Bugün ki konumuz Kırım Hanlığı'nın tarihini üstün körü bir şekilde sizlere aktarmak olacaktır. Hazırsanız başlıyoruz. Başlamadan önce bu blogdaki hadiselerin kısaltılmış olduğu ve Kırım Hanlığı tarihinin önemli hadiselerini derlediğimizi unutmamanızı istiyor ve başlıyoruz.

Bilişsel Davranışçı Terapi, davranışçı tedavinin kısa süreli bir uygulamasıdır. BDT; insanların inançları, düşünceleri, fikirleri ve bunların sebep olduğu davranışları arasındaki bağlantıları anlamalarını sağlar. Böylece kişiler, belirli durumlara dair algılarının bu duruma verdikleri tepkileri nasıl etkilediğini görebilirler.

BDT, ayrık bir tedavi değildir. Aslında, bazı terapi türlerinin bir birleşiminden oluşmuştur. Bu terapiler arasında Rasyonel-Duygusal Davranışçı Terapi, Bilişsel Terapi ve Diyalektik Davranış Terapisi yer alır.

Bu yazımızda kaotik sistemlere örnek vermeye devam edeceğiz. Önceki yazımızda fiziksel bir örnek olan elektronik sistemlerde kaosu incelemiştik. Şimdi ise başka bir disiplin olan biyolojiden, kaotik davranış sergileyen, bir canlı grubuna ait popülasyondaki büyümede meydana gelen kaotikliği ele alacağız.

Biyolojik sistemlerde kaotikliği ilk defa inceleyen, biyolog R. M. May’dir. Kendisi 1970’lerin ortasında kompleks/ karmaşık davranış sergileyen biyolojik sistemlerin matematiksel bir modelini oluşturmuştur. Popülasyondaki canlıların sayısını zamana göre değişimini incelemiş ve 1976 yılında bunu bir makale olarak Nature dergisinde yayınlamıştır. Bu olay, aslında kaotik sistemlerin ilgiyi çekmeye başladığı bir dönüm noktasıdır. Çünkü basit ve karmaşık denklemlere sahip olmayan sistemlerde de hatta canlı maddelerde de kaotikliğin olabileceği ortaya konulmuştur.

McMaster Üniversitesi'nin araştırmasına göre kadınlar, erkeklere nazaran gördüğü insanların yüzlerini daha rahat hatırlıyor. Bunu sebebi ise, bilmeden de olsa, kadınların karşıdakinin yüz hatlarını daha dikkatli inceliyor olması.^[1] Bulgular uzun süredir sorulan “Neden bazıları karşısındakinin yüzünü çok rahat hatırlıyorken, bazıları hemen unutuyor?” sorusunun cevaplanmasında yardımcı olacak. Rotman Enstitüsü'nden araştırma görevlisi Jennifer Heisz şöyle anlatıyor:

Araştırmada katılımcıların, yüzün nerelerine baktığını anlamak için göz takip teknolojisi kullanıldı ve bilgisayardan arka arkaya gelişigüzel seçilen yüz resimleri gösterildi. Her yüze katılımcıların hatırlayabilmeleri için bir isim verildi. Bir grup bir gün boyunca test edilirken diğer grup 4 gün boyunca test edildi. Heisz şöyle anlatıyor:

Bir avukatın işi, bir müşteriyi (müvekkili) hukuki konularda savunmaktır. Yine de, bir avukatlık bürosuna gittiğinizi ve açmayı düşündüğünüz bir dava için onlara danıştığınızı düşünün. Ofislerinden elinizi kolunuzu sallayarak, hiçbir ücret ödemeden çıkma ihtimaliniz nedir? Özel bir tanışıklığınız yoksa, sıfır. Avukatlar, hukuk bilgilerinden faydalanmanız için sizi saat, hatta kimi zaman dakika başı ücretlendirirler. Aynı durum mali müşavirlik, hekimlik, mühendislik gibi bilgi ve uzmanlık odaklı mesleklerin hemen hepsinde geçerlidir. Üstelik bu bilgilerin birçoğu, halka açık ve çoğu durumda ücretsiz olarak erişilebilir olmasına rağmen!

Ama bu mantıklıdır: Kimsenin eski dava kararlarını okuyup, kendi spesifik durumunu tespit edecek vakti yok. Kimsenin tüm vergi yasalarını, akışkan denklemlerini, kalp rahatsızlıklarının semptomlarını öğrenmeye vakti yok. Dolayısıyla kendi vaktimizden kaybetmemek için, bir uzmanın vakti ve bilgisine para öderiz. Bunda herhangi bir sorun yok.