Canlı organizmalarda bazı hücreler, diğer hücreleri zalimce silip süpürür.^[1] Bu "hücresel yamyamlık" yaygın, doğal bir süreçtir: Vücudunuzdaki beyaz kan hücreleri tam şu anda milyonlarca yaşlı kırmızı kan hücresini tüketiyor. ABD Ulusal Bilimler Akademisi Bildiriler Kitabı'nda yayınlanan yeni araştırma, bu tür "yamyamlık" davranışlarını teşvik etmek için bir grup genin kullanılmasının yeni bir kanser immünoterapisi geliştirebileceğini öne sürüyor.^[2]

Bu fikir, yeni makalenin kıdemli yazarı biyolog Denise J. Montell ve meslektaşlarının, hücrelerin sindirmeye çalıştıkları şeyleri sarmasına yardımcı olan Rac ailesindeki hiperaktif gen formlarının meyve sineği embriyolarında doku ölümüne neden olduğunu fark etmesiyle doğdu. Montell değiştirilen genlerin, hücrelerin "komşularını" tüketmesine neden olduğunu söylüyor. Bu genlerin RAC adında insanlara özgü versiyonları mevcut; Montell ise bunların, Santa Barbara'daki Kaliforniya Üniversitesi'nde çalışan yeni meslektaşı Meghan Morrissey'e kanser CAR-M immünoterapisi konusundaki çalışmalarında yardımcı olup olamayacaklarını merak etti.

"Enteral histaminoz" veya "diyet histaminine duyarlılık" olarak da adlandırılan histamin intoleransı, bozulmuş diamin oksidaz (DAO) aktivitesi nedeniyle bağırsakta histamin parçalanma kapasitesinin azalmasından kaynaklanan, histaminin plazmada birikmesine ve yan etkilerin çıkmasına neden olan bir bozukluk olarak tanımlanır.^[1]

2011 yılında EFSA (Avrupa Gıda Güvenliği Otoritesi), histamin intoleransını histamin alımıyla ilişkili risklerden biri olarak kabul etmiş ve klinik olarak histamin intoksikasyonundan ayırmıştır.^[2] Histamin intoksikasyonunun şiddeti, besinlerdeki histamin içeriği ile doğru orantılı iken histamin intoleransı, histamini nötralize eden enzimlerin konjenital veya kazanılmış eksikliği ile ilişkilidir.

Günümüzde dünya çapında tüketilen besin maddelerinden birisi de baldır. Balın insan tarafından tüketilmesinin on bin yıl öncesine kadar dayandığı düşünülmektedir; çünkü tam olarak tarih verilemese de İspanya Valencia'daki bir mağarada M.Ö. 6000 yılına tarihlendirilen bir duvar resminde bal üreten arılar ve o balı toplayan tarih öncesi bir insan resmedilmiştir. Dünya Gıda ve Tarım Örgütü'nün (FAO) 2019 yılı arıcılık verilerine göre Türkiye, bal üretiminde ikinci sırada bulunmaktadır.

Arıların polenlerini ve nektarlarını topladığı bitkilere göre balın çeşidi değişebilmektedir. Bu yazımızda da balın bir çeşidi olarak nitelendirilen ve toksik etkisi ile tarihte adından sıkça bahsedilen deli baldan (İng: "mad honey") bahsedeceğiz.

Orangutan (Pongo), Endonezya ve Malezya yağmur ormanlarına özgü bir kuyruksuz maymun cinsidir. Günümüzde sadece Borneo ve Sumatra'da bulunsalar da, Pleistosen Dönem'de, yani günümüzden 2.5 milyon yıl öncesine kadar olan dönemde, Güneydoğu Asya ve Güney Çin boyunca geniş bir alanda yaşamışlardır.

Orangutanlar cinsel olarak dimorfiktir, yani dişileri ve erkekleri arasında ciddi anlamda boyut ve şekil farkı vardır. En belirgin fark yüz morfolojilerinde görülür. Erkeklerin yanak yastıkları daha geniş ve yana doğru uzanırken, dişilerin yüz hatları daha sivridir. Erkek orangutanların bir diğer benzersiz özelliği ise daha da iri görünmelerine sebep olan uzun, kalın tüyleri ve vokalizasyon için kullandıkları boğaz keseleridir. Erkekler olgunlaştıkça boğaz keseleri de çok daha büyük hale gelir.

Titanyum elementinin atom numarası 22 ve atom ağırlığı 47.90'dır. Kimyasal davranışı, birinci geçiş grubuna ait elementler olan silikon ve zirkonyum ile birçok benzerlik gösterir. Sulu çözelti içindeki kimyası, özellikle düşük oksidasyon durumlarında, krom ve vanadyum ile bazı benzerliklere sahiptir.

Titanyum beyaz, gümüşümsü ve metalik renkli bir geçiş metalidir. Güçlü, parlak ve korozyona dayanıklıdır. Saf titanyum suda çözünmez, ancak konsantre asitlerde çözünür. Bu metal, havada yüksek sıcaklıklara maruz kaldığında pasif ancak koruyucu bir oksit kaplama oluşturur (korozyon direncine yol açar), ancak oda sıcaklıklarında kararmaya direnir.

Sinemanın en çarpıcı eserlerinden biri olan "Matrix", 1999 yılında izleyicilere sunulduğunda, sadece bir bilim kurgu filmi değil, aynı zamanda modern felsefi düşünceyi derinlemesine işleyen bir başyapıt olarak kabul edildi. Bu film, distopik bir gelecekte geçen ve insanlığın gerçeklik algısını sorgulayan bir hikaye sunar. Matrix'in eşsiz etkisi, görsel açıdan etkileyici sahneleriyle birlikte, içerdiği derin felsefi temalar ve karakterlerin psikolojik derinliğiyle de yakından ilişkilidir.

Matrix, insanlığın yaşadığı distopik bir dünyada geçer. Yapay zekalar, insanları bir simülasyon olan Matrix içinde kontrol altına almıştır. Bu simülasyon, insanların gerçek dünyada yaşadıklarını zannettikleri karmaşık bir sanal gerçeklik sunar. Gerçek dünya ise, insanlığın yapay zekalara karşı verdiği bir savaşın ardından harap olmuş ve yaşanmaz hale gelmiştir.

Bir önceki yazımızda, diğer yazı dizilerimizde daha genel kapsamda ele aldığımız seçilim olgusunun daha akademik detaylarına girmiştik ve farklı sayıdaki lokus sayısıyla ifade edilen özelliklere göre geliştirilen farklı modellerin varlığından söz etmiştik. Ancak daha önemlisi, mutasyonların evrimin ana mekanizması olamayacağı gerçeğini matematiksel olarak ispatladıktan sonra, mutasyonların yarattığı varyasyonlar üzerine etki eden seçilimin ne kadar önemli bir evrimsel kuvvet olduğunu sözel olarak açıklamış, örnekler vermiştik. Şimdi ise bu konunun matematiğine girerek, mutasyonlara kıyasla seçilimin ne kadar hızlı bir şekilde evrimi tetikleyebileceğini göstereceğiz. Böylece matematik alet çantamıza yeni formüller ekleyerek, Hardy-Weinberg Dengesi'nin ikinci kuralı olan "Dengenin var olması için seçilim olmayacak." ilkesini bozsak bile popülasyonların evrimsel analizi nasıl yapabileceğimizi göreceğiz.

Öncelikle, herkesin genel hatlarıyla bildiği seçilim olgusunu sayısal bir düzleme oturtalım: Yine tek lokuslu (2 alelli) bir model kullanacağız, en basitini yani. Alellerimizin adı B1 ve B2 olsun bu defa. Tıpkı A ve a gibi; ancak farklı harflere ve isimlendirmelere de alışın diye böyle yapmayı uygun görüyoruz. Hemen bir başlangıç frekansı tanımlayalım:

Geçenlerde aklıma çok takılan bir soruyu sormak istedim.Diyelim ki ölümcül şartlar altında hayatta kalmaya çalışıyosunuz.yiyecek yemeğiniz,bir damla suyunuz yok.etrafınızdaki hemen hemen herkes ölmüş.acaba bir vampir gibi kan içmek sizi hayatta tutabilir miydi?ne de olsa etrafınızda ölüden aynı zamanda kandan bol bir şey yok.kan sizi hayatta tutabilir miydi?ihtiyacınız olan besini insan kanından alabilir miydiniz?olası bir felakette insanlar da vampire dönüşebilir mi?EVRİM AĞACINA BU KONUDA BİR VİDEO FİKRİ SUNUYORUM.