Martin-Bell Sendromu olarak da bilinen Frajil X Sendromu, öğrenme güçlükleri ve bilişsel bozulma dahil olmak üzere bir dizi gelişimsel soruna neden olan genetik bir durumdur. Genellikle bu rahatsızlıktan erkekler, kadınlardan daha şiddetli etkilenir.

Frajil X Sendromuna sahip bireylerin yaklaşık üçte biri, iletişimi ve sosyal etkileşimi etkileyen otizm spektrum bozukluğu özelliklerine sahiptir. Erkeklerin çoğunda hafif ila orta düzeyde zihinsel engel bulunurken etkilenen kadınların yaklaşık üçte biri zihinsel engellidir. Sendromdan etkilenen çocuklar genellikle 2 yaşına kadar konuşma ve dil gelişimini geciktirir. Ayrıca, yerinde duramama veya dürtüsel eylemler gibi hiperaktif davranışlara sahip olabilir.

Evrim Teorisi ile ilgili yaygın bir kullanım, teorinin birbirinden farklı ve çoğu zaman birbirine zıt (örneğin komünizm ve kapitalizm gibi veya bireycilik ve toplumculuk gibi) ideolojiler için dayanak olarak kullanılmasıdır. Bu durumda şu soru doğmaktadır: Evrim Teorisi, herhangi bir ideoloji ile doğrudan ilişkili olabilir mi? Cevap açıktır; ancak iki basamaklıdır: Hayır; Evrim Teorisi hiçbir siyasi ideoloji ile doğrudan ilişkili değildir. Ancak evet, çok sayıda ve hatta birbirine karşı olan siyasi ideolojiler Evrim Teorisi'ni doğrudan veya dolaylı olarak kullanmışlar ve bilimin bu önemli sahasının bilgilerinden faydalanmışlardır.

Söz konusu ideolojiler, Evrim Teorisi'ni kendilerine araç olarak kullanmıştır ve yer yer halen kullanmaya devam etmektedirler. Evrim Teorisi ise, diğer tüm bilim sahaları gibi, bu ideolojilerin hiçbirine diğerlerinden daha yakın veya uzak değildir. Dolayısıyla herhangi bir siyasi ideoloji ile herhangi bir bilim dalı arasındaki ilişki kat'i suretle tek yönlüdür.

Uçuş yetenekleri, kuşların hayatta kalma ve üreme başarılarında kritik rol oynamaktadır. Kuşların uçuşlarında; aerodinamik yapıları, kas-iskelet sistemleri ve uçuş teknikleri gibi çeşitli faktörler etkili olmaktadır. Kuşlar, özellikle süzülme sırasında kanatlarının şeklini ve hareketlerini kullanarak havada kalma yetenekleri ile birlikte uçuş süresi gibi değişkenleri ayarlamaktadır. Bu noktada, kuşların rüzgar akımlarını kullanarak yer çekimine karşı direnç sağlaması ve enerji tasarrufu yapabilmeleri için süzülme tekniği ortaya çıkmaktadır. Enerji tasarrufu sağlamaları onların uzun mesafeleri etkili bir şekilde kat edebilmelerine olananak sağlamaktadır. Bazı kuş türleri ise bu tekniği kullanmakta ustalaşarak çok uzun saatler boyu kanat çırpmadan uçabilmektedir.

Bu makalede kuşların süzülme yetenekleri, kanat çırpma sıklığı, kanat çırpmadan uzak mesafeleri nasıl kat edebildikleri ve çeşitli kuş türlerinin kullandığı uçuş teknikleri gibi konular ele alınacaktır.

Yeni bir araştırma, dinozorların yürüme şekilleri sayesinde 160 milyon yıldan fazla bir süre boyunca hüküm sürmüş olabileceğini öne sürüyor. Hem iki hem de dört ayak üzerinde yürümeye adapte olan dinozorlar, Triyas Dönemi'nin sonundan (251,9 milyon ila 201,3 milyon yıl önce) yaklaşık 66 milyon yıl önceki yok oluşlarına kadar oldukça baskın türlerdi.

Royal Society Open Science dergisinde yayınlanan yeni bir çalışmada araştırmacılar, dinozorların bir dizi ekolojik çöküşün ardından ortaya çıkan ekolojik nişleri doldurarak dünyayı nasıl ele geçirdiklerini inceledi.^[1] Dinozorlar önce arka ayakları üzerinde, daha sonra dört ayak üzerinde yürüdükleri için büyük çevresel değişikliklerin yaşandığı bir dönemde belirgin bir avantaja sahipti.

ÇOCUKLARIN GELİŞİM DÖNEMLERİNE GÖRE BESLENME KONUSUNUN İNCELENMESİNE YÖNELİK MAKALELERİN DERLENMESİ

ANAHTAR KELİMELER: çocuk, beslenme alışkanlıkları, ebeveyn, adolesan dönem, bebeklik

Hieronymus Bosch'un üç kanatlı, ünlü tablosunda (The Garden of Earthly Delights; Dünyevi Zevkler Bahçesi) âlem yapan çıplak figürler, cennetvâri masumiyete bir methiye, bir övgü gibidir. Bu tablo, püriten uzmanlarca sıklıkla ileri sürülen "ahlakın çöküşü" ve "günah tasviri" olarak yorumlanabilmesi için bana kalırsa fazla mutlu ve huzurlu görünmektedir. Daha ziyade, insanoğlunun dünyaya düşmeden önceki utanç ve suçluluk duygularından muaf halini temsil etmektedir. Benim gibi primatologlar için, çıplaklık (cinsellik ve doğurganlığa referansla), kuşların ve meyvelerin bolluğu ve gruplar halinde hareket etmek oldukça tanıdıktır ve dini ya da ahlaki yorumlamaları gerektirmez. Bosch, insanlığı en doğal haliyle tasvir etmiş görünmekle birlikte, kendi ahlaki bakış açısını da üç kanatlı tablonun orta kısmında resmettiği eğlenen insanların değil de, en sağdaki kısmında rahiplerin, rahibelerin, açgözlü oburların, kumarbazların, savaşçıların ve ayyaşların cezalandırılması resmederek gösterir.

Beş yüzyıl sonra, hala dinin toplumdaki rolünün ne olduğu ile ilgili tartışmaya devam ediyoruz. Tıpkı Bosch'un yaşadığı dönemde de olduğu gibi, ana temamız "ahlak". Tanrısız bir dünya öngörebilir miyiz? Böyle bir dünya "iyi" olur muydu? Bir dakikalığına günümüzde biyoloji ile köktendincilik arasındaki savaşı bir kenara bırakalım. Günümüzde, evrimden şüphe etmek için kanıtlara karşı oldukça dirençli olmak gerekmektedir; bu yüzden de evrimden şüphe duyanları ikna etmek amacıyla hazırlanan kitaplar ve belgeseller, aslında boşa emek kaybıdır! Bu materyaller dinlemeye hazır olanlara yardımcı olabilir;ancak esas hedef kitleye ulaşmada başarısızdır. Tartışma gerçeğin ne olduğundan ziyade, bu gerçekle nasıl baş edeceğimizle ilgilidir. Ahlakın doğrudan yaratıcı Tanrı'dan geldiğine inananlar için, evrimi kabul etmek ahlaki bir cehenneme açılan kapı gibidir.

Saçlarınızı yapmak için aynanın karşısına geçtiğinizde aslında şu anı değil geçmişimizi gördüğünüzü biliyor muydunuz? Bu, ilk defa duyulduğunda oldukça şaşırtabilir: "Nasıl yani? Şu an ben geçmişime mi bakıyorum? İyi de bu nasıl olur?"

Aynanın karşısına geçip oturun. Öncelikle yavaş yavaş elinizi sallayın. Tek gördüğünüz şey, sizinle birebir aynı hızda, aynı şeyleri yapan bir yansımanız olacaktır. Ellerinizi daha da hızlı sallayın. Değişen hiçbir şey olmayacak. Yansımanız, sizinle birebir aynı hızda olacaktır. Buna rağmen, gördüğünüz ufak bir farkla geçmişiniz. İzah edelim:

Yıldız kayması, atmosfere giren bir göktaşının gökyüzü boyunca bıraktığı ısı ve ışık saçan izidir; dolayısıyla gerçek anlamıyla bir "yıldızın kayması" ile hiçbir alakası yoktur. Atmosfere giren meteoroid, mikrometeoroid, kuyruklu yıldız veya asteroid gibi göktaşları, atmosferimizdeki hava moleküllerine çarpmaları sonucunda sürtünme kuvveti nedeniyle çok yüksek sıcaklıklara ulaşırlar ve etrafa ısı ve ışık saçmaya başlarlar. Bir yandan da çok hızlı bir şekilde hareket ettikleri için, gökyüzünde ince uzun bir çizgi olarak görünürler.

Geceleyin gökyüzünde gördüğümüz yıldızların tamamı, bizim de içerisinde bulunduğumuz Samanyolu Galaksisi içerisinde yer alır. Yıldızların parlaklıkları, onların ne tür bir yıldız olduklarına göre değişiklik gösterir. Üstelik ne kadar uzakta olurlarsa, o kadar sönük görünürler. Fakat ne kadar yakın olurlarsa olsunlar, aradaki mesafeler hala o kadar astronomiktir ki, o yıldızların içlerinde bulundukları uzayda bir hareketleri olsa dahi, biz insan ömrü boyunca bu hareketi görmekte zorlanırız. Tıpkı, ufukta hızla ilerleyen bir geminin o hızlı, denizi yaran hareketini hiç fark edemeyişimiz gibi. Yani yıldızların kendi hareketlerini, gökyüzünde bırakın bir gecede görebilmeyi, on yıllar içerisinde bile görmek pek kolay değildir. Fakat kuşkusuz 10,000 yıl mertebesinde gökyüzündeki bazı yıldızların da konumu zamanla değişir.