Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Bir Matador, Boğayı Öldürmeye Kıyamayarak Oturup Ağlamaya Başlamış mıdır?

Bir Matador, Boğayı Öldürmeye Kıyamayarak Oturup Ağlamaya Başlamış mıdır? The Last Arena
Álvaro Múnera
5 dakika
158,801
Tüm Reklamları Kapat

İddia

Bu inanılmaz fotoğraf matador Torero Alvaro Munera’nın kariyerinin bitişini temsil ediyor. Daha doğrusu matadorluğu bırakışını... Fotoğraftaki matador Alvaro Munera, bu dövüşten kısa süre sonra kariyerine son verme kararı aldı. Gösterinin son anlarına doğru gücünü yitiren, başı dönen ve nefesi tükenen Alvaro, ringin köşesinde yığıldı ve hareketsiz kaldı. Boğanın ona yaklaştığını görünce onun için korkulu sonun yaklaştığını bedeninde hissetti. Ancak boğa ona hiçbir şey yapmadı. Savunma yapmayan adama karşı boğa öylece durdu ve ona bakarak bağırdı. Yarıştan sonra matador şöyle konuştu: “Boğa gözümün içine bakarak bağırdı, sadece bağırdı. Sırtına kılıçlar batırdığım hayvan bana zarar vermedi. İstese beni oracıkta öldürebilirdi fakat sadece gözlerime bakıp bağırdı. Sanki haykırıyordu... Her hayvanda olduğu gibi onun gözlerinde de masumiyet vardı. Ona neden bunu yaptığımı soruyordu sanki... Korkum, utanca dönüşmeye başlamıştı. Çünkü benim ona yaptığım gibi, bana savunmasızken zarar vermeyi tercih etmedi. O an kendimi o gün dünyanın en vahşi insanı gibi hissettim.” Bu gösteriden kısa süre sonra Munera, matadorluğu bıraktı ve boğa güreşi gösterilerinin sona erdirilmesi için kampanyalar yürüten topluluklara destek vermeye başladı.

Gerçek mi?

Çarpıtılmış
Çarpıtılmış

Gerçeği Ne?

Fotoğraftaki kişi Álvaro Múnera Builes değil, aşağıda fotoğraflarını görebileceğiniz Francisco Javier Sánchez Vara'dır. Fotoğraf bir matadorun boğa güreşlerini bırakma anını değil, desplante adı verilen bir hamleyi göstermektedir. Yukarıdaki sözler kısmen gerçektir; ancak Antonio Gala Velasco isimli bir yazar tarafından melodrama içerikli edebi bir hikaye için uydurulmuştur, gerçek bir matadorun sözleri değildir.

İddianın Kökeni

Ara ara popüler olan bu "boğanın gözlerine bakarak yaptığı şeyden utanıp dövüşü bırakan matador" haberi aralıklarla "ibretlik hikaye" formatında paylaşılmaktadır.  

Tüm Reklamları Kapat

Bilgiler

Bu fotoğrafın bir boğa güreşçisinin bu mesleğinden yılmasına neden olduğunu ileri süren kaynaklarda, güreşçinin Álvaro Múnera Builes isimli matador olduğu iddia edilmektedir. Ayrıca kendisinin Kolombiyalı bir hak aktivisti olduğu ileri sürülmektedir. Matadorun sözde sözleri şu şekilde aktarılmaktadır:

Ve birden, boğaya baktım. Her hayvanda olan masum bakışlar onun da gözlerinde vardı ve bana yalvarır gibi bakıyordu. İçimde bir yerlerde adaletin hıçkırarak ağladığını duydum. Bir dua gibiydi, çünkü itiraf edersem, bağışlanacağımı hissediyordum. Dünya üzerindeki en kötü bok gibi hissettim kendimi.

Bu fotoğraf neden yanlıştır? Çünkü daha en başından, görseldeki kişi Álvaro Múnera Builes değil, aşağıda fotoğraflarını görebileceğiniz Francisco Javier Sánchez Vara'dır. 

Tüm Reklamları Kapat

Bu en kritik hata bile görselin neden güvenilmez olduğunu anlamamıza yetmektedir. 

Diğer bir hata ise şudur: Bu sözler, esasında gerçekten de sarf edilmiştir. Ancak sözleri sarf eden kişi bir matador değil, bir İspanyol gazetesi olan El País'te yazan bir yazar ve melodramatist olan Antonio Gala Velasco'dur ve sözler onun bir 1995 senesinde gazetede yayınlanmış bir makalesinden alınmıştır. 

Görseldekinin o olduğu iddia edildiği Múnera ise esasında bir matador değil, "çaylak matador" anlamına gelen bir novillero'dur. Bu kişiler, "ışıktan kıyafet" anlamına gelen bir kıyafet giyerler ve henüz matadorluk seviyesine erişemeyen boğa güreşçileridirler. Aşağıda, gerçek "ışıktan kıyafeti" içerisinde Múnera görülmektedir:

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Múnera Boğa Güreşini Neden Bıraktı?

Ancak fotoğrafla ilgili en büyük hata, ne bu bariz yanlışlar ne de çarpıtmalardır. Asıl büyük hata, Múnera'nın duygusal sebeplerle boğa güreşlerini bıraktığını iddia etmektir. Múnera gerçekten de boğa güreşlerini bırakmıştır; ancak bunun sebebi duygusallık değil, bir boğadan aldığı darbeler sonucunda bırakmak zorunda kalmasıdır. Yani Múnera boğa güreşlerini bırakmaya bir boğa tarafından zorlanmıştır.

1984 senesinde Marqués de Villagodio soyundan gelen Terciopelo isimli bir boğa, Múnera'yı ayağından yakalayarak ringin dışına fırlatmıştır. Bu da, boynundaki beşinci servikal omurunun kırılmasına ve daha başka zedelenmelere neden olmuştur. Bunun sonucunda parapleji, ya da halk arasında bilinen adıyla belden aşağı felç olmuş ve boğa güreşlerini bırakmak zorunda kalmıştır.

İspanya'da hastaneye kaldırılan ve sonrasında fizyoterapiye alınan Múnera, hastanede onu yalnız bırakmayan ve boğa güreşleriyle etik olarak problemleri olan akrabaları, doktorları, hemşireleri ve benzeri insanların söyledikleriyle boğa güreşlerine karşı bir tavır almaya başlamıştır (yani haberin bu kısmı da doğru; ancak çarpıtılmıştır). Múnera'nın kendi ağzından söylediklerine göre, boğa güreşlerine giderek karşı olan bir insan haline dönüşmesinin nedeni, "boğa güreşlerine karşı olan çok fazla insan olması ve bu insanların yanılıyor olamayacağı"dır (aslında teknik olarak bu argüman, çoğunluğa başvurma dediğimiz bir mantık hatasıdır ve geçerli bir argüman değildir; ancak matadora "doğru yolu" bulma şansı verdiyse, ne ala). 

Ancak boğa güreşlerine karşı olmaya başlamasının nedeni her ne olursa olsun, kariyeri boyunca 150 boğayı öldürmüş birinin, ölmek üzere olan bir boğanın gözlerine bakarak bundan vazgeçtiğini iddia etmek saçmalık olacaktır. 

Fotoğraftaki Hamle Neyi Gösteriyor?

Peki bu görselde esasında görülen nedir? Yani sık paylaşılan bu fotoğraftaki asıl matador olan Sánchez Vara ne yapmaktadır? Herhangi bir şey olabilir. Aldığı bir darbeyle kendinden geçiyor olabilir; hatta alnındaki teri silmek için, zaten zayıflattığı boğadan korkacak bir şey olmadığını düşünerek bir anlık ring şeridine çökmüş bile olabilir. Benzer bir durum, aşağıdaki matador Sebastian Castella'da da görülmektedir:

Tüm Reklamları Kapat

Bu oturuşa boğa güreşlerinde desplante, yani gözdağı oyunu adı verilir. Sonuçta her ne kadar olayın adı boğa güreşi olsa da, boğa güreşlerinin amacı "güreşmek" değil, "şov yapmak"tır. Zaten İspanyolcada kullanılan corrida sözcüğü aslında İngilizcedeki "bull fight" (boğa dövüşü) veya Türkçedeki "boğa güreşi" anlamına gelmez. Daha eski zamanlardan kalma, hastalıklı bir gösteri olan boğalara köpekleri yem etme geleneğinin bir uzantısı olarak bu sözcük kullanılmaktadır. Yani ortada bir "dövüş" veya "güreş"ten çok bir "gösteri" bulunmaktadır. Bu yüzden, bugün adına ne deniyor olursa olsun, bu "şov" içerisinde bu tip gösterişli hareketler sıkça görülür. Bunun "pes etmek" ya da "yılmak" ile alakası yoktur. Örneğin bu son fotoğraftaki Sebastian Castella da yılmamıştır. Eğer İspanyolcanız varsa, şuradan daha 2012 yılında nasıl 6 boğayı öldürdüğünü kendi ağzından okuyabilirsiniz. Bu da Castella'nın dövüş sonrasında rakibi olan bir diğer matadora kaybetmesi sonucu çekilmiş bir fotoğrafı:

Görülebileceği gibi, eğer istenirse halkı kandırmak için modifiye edilebilecek çok fazla "arenada oturan üzgün matador fotoğrafı" bulmak mümkündür.

Konuyla ilgili tüm detayları, Múnera ile ilgili bilgilerin de yer aldığı Into The Arena: The World Of The Spanish Bullfight isimli kitaptan kendiniz de okuyabilirsiniz.

Boğa güreşlerine karşı olabilirsiniz. Evrim Ağacı olarak biz, kesinlikle ve şaşmaz bir kararlılıkla karşıyız. Ancak kimsenin gerçekleri çarpıtmaya ve insanları aldatmaya hakkı da yok. Hayvanların keyfi ve "şov amaçlı", sözde "spor" olarak katledilmesinin en kısa sürede tamamen durmasını ümit ediyoruz.

Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
17
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Tebrikler! 37
  • Grrr... *@$# 17
  • Bilim Budur! 5
  • İnanılmaz 4
  • Merak Uyandırıcı! 3
  • Üzücü! 3
  • Korkutucu! 3
  • Muhteşem! 2
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 1
  • Umut Verici! 1
  • İğrenç! 1
  • Güldürdü 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
  • A. Fiske-Harrison, et al. (2011). Into The Arena: The World Of The Spanish Bullfight. ISBN: 978-1847654298. Yayınevi: Profile Books.
  • A. Fiske-Harrison. Álvaro Múnera: This Photo Is Not What It Seems…. (11 Temmuz 2019). Alındığı Tarih: 11 Temmuz 2019. Alındığı Yer: The Last Arena | Arşiv Bağlantısı
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 29/03/2024 03:29:57 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/1053

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Hızlı
Gezegen
Egzersiz
Yangın
Kuantum Fiziği
Diyet
Mavi
Antibiyotik
Balina
Evrim Tarihi
Genetik Değişim
İngiltere
Şiddet
Tür
Türlerin Kökeni
Hayatta Kalma
Gebelik
Doğal
Biyocoğrafya
Radyoaktif
Oyun
Astrofizik
Buz
İyi
Damar
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Bugün Türkiye'de bilime ve bilim okuryazarlığına neler katacaksın?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
Ç. M. Bakırcı. Bir Matador, Boğayı Öldürmeye Kıyamayarak Oturup Ağlamaya Başlamış mıdır?. (7 Mart 2013). Alındığı Tarih: 29 Mart 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/1053
Bakırcı, Ç. M. (2013, March 07). Bir Matador, Boğayı Öldürmeye Kıyamayarak Oturup Ağlamaya Başlamış mıdır?. Evrim Ağacı. Retrieved March 29, 2024. from https://evrimagaci.org/s/1053
Ç. M. Bakırcı. “Bir Matador, Boğayı Öldürmeye Kıyamayarak Oturup Ağlamaya Başlamış mıdır?.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, 07 Mar. 2013, https://evrimagaci.org/s/1053.
Bakırcı, Çağrı Mert. “Bir Matador, Boğayı Öldürmeye Kıyamayarak Oturup Ağlamaya Başlamış mıdır?.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, March 07, 2013. https://evrimagaci.org/s/1053.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close