Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Evrim İspatlanmamış Mıdır? Çürütülmüş müdür?

Evrim İspatlanmamış Mıdır? Çürütülmüş müdür? Needle In A Stack
2 dakika
63,723
Evrim Ağacı Akademi: Evrime Giriş Yazı Dizisi

Bu yazı, Evrime Giriş yazı dizisinin 6. yazısıdır. Bu yazı dizisini okumaya, serinin 1. yazısı olan "Evrim Nedir?" başlıklı makalemizden başlamanızı öneririz.

Yazı dizisi içindeki ilerleyişinizi kaydetmek için veya kayıt olun.

EA Akademi Hakkında Bilgi Al
Tüm Reklamları Kapat

İddia

Evrim, ispatlanmamıştır. Bu nedenle sadece bir teoridir. Eğer ispatlanmış olsaydı, teori olmazdı; kanun olurdu. Sadece bu da değil, evrimin tüm iddiaları çürütülmüştür.

Gerçek mi?

Sahte
Sahte

Gerçek Ne?

Evrim, bir doğa yasasıdır. Doğa yasaları, Evren'in dokusundan ötürü var olan yapı ve süreçlerdir. Bu yasalar, "gerçek" olarak tabir edilen niteliktedir. Dolayısıyla evrim, tıpkı kütleçekimi veya suyun 2 Hidrojen ve 1 Oksijen atomundan oluşuyor olması gibi temel bir gerçektir. 

İddianın Kökeni

Bir doğa yasası olarak evrim ile, bu doğa yasasının neden ve nasıl o şekilde olduğunu izah eden Evrim Teorisi'ni birbirine karıştıran insanlar, evrimin "sadece bir teori" olmasından ötürü ispatlanmadığını ileri sürmektedirler. 

Tüm Reklamları Kapat

Bilgiler

Evrim ve Evrim Teorisi, iki farklı kavramdır.

Evrim, buradaki yazımızda izah ettiğimiz gibi, popülasyon içi gen ve özellik dağılımlarının nesiller içerisindeki değişimidir. Bunu %100 gerçek olarak biliriz; çünkü hem doğada, hem laboratuvar koşullarında gözlediğimiz bir gerçektir. Nasıl ki Hubble Teleskobu ile gözlediğimiz gök cisimlerinin %100 kesinlik ile uzayda olduğunu biliyoruz; canlıların nesiller içerisinde değiştiği gerçeğini de %100 kesinlik ile bilmekteyiz.

Tüm Reklamları Kapat

Evrim Teorisi ise, doğadaki evrim yasasının neden ve nasıl o şekilde olduğunu izah etmek için geliştirdiğimiz bilimsel açıklamaların tamamına verilen isimdir. Ne var ki teoriler, "ispatlanmamış, asılsız iddia" demek değildir. Halk arasında, sözcüğün bu şekilde bir kullanımı olsa da, bilim dilinde teori, "tekrar tekrar test edilmiş, bilimsel güvenilirliğin doruğunda olan açıklamalar" olarak bilinirler.

Bilimde, teoriler ile kanunlar arasında bir hiyerarşi yoktur. Yani ispatsız açıklamalara "teori", bunların ispatlanmış versiyonlarına "kanun" dememekteyiz! Tam tersine, kanunlar temel gerçeklerin ifadesidir ve bize süreçlere dair pek bir bilgi vermezler. Sadece Evren'deki bir şeyin ne olduğunu ifade ederler. O gerçeklerin neden ve nasıl o şekilde olduklarını açıklayan bilgi bütünleri teorilerdir. Bu konuda, çeşitli videolarla da zenginleştirdiğimiz şu yazımızı okumanızı tavsiye ederiz. Ayrıca evrimin teori ve kanunlar ile ilişkisini ve bilimde bunların yerini buradaki yazımızda okuyabilirsiniz.

Sonuç olarak; evrim kanıtlanmış, varlığından emin olduğumuz bir gerçektir. Evrim Teorisi ise, bu temel doğa yasasını açıklayan bilimsel bilgiler bütünüdür. Bunu bir diğer bilim dalından gelen bilgilerle kıyaslamak adına şu iki örneği düşünebilirsiniz: Kütleçekimi, yani cisimlerin birbirlerine doğru hareket etmeye meyilli olduğu gerçeği, bir doğa yasasıdır; bir gerçektir. Ancak bu olayın neden ve nasıl o şekilde olduğuna dair birden fazla güçlü teori bulunur: Newton'un Kütleçekimi Teorisi, Einstein'ın Görelilik Teorisi, Kuantum Alan Teorisi... Benzer şekilde, mühendislikteki makinaların ve mekanizmaların var olduğundan eminiz; ancak bu makina ve mekanizmaların neden ve nasıl o şekilde çalıştıklarını açıklayan bilimsel bilgiler bütününe Makina Teorisi demekteyiz. Yani bir şeyin teori olması, onun zayıf olduğu anlamına gelmez; bilimsel olarak açıklanabildiği anlamına gelir.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Makina Teorisi Ders Kitabı
Makina Teorisi Ders Kitabı
Prof. Dr. Özgür Turhan

Bu konularda bilgilerinizi zenginleştirmek adına, Evrim Kuramı ve Mekanizmaları isimli kitabımızı okumanızı önemle tavsiye ederiz. Kitabımızla ilgili temel bilgileri buradan edinebilir ve satın alabilirsiniz.

Evrim Kuramı ve Mekanizmaları
Evrim Kuramı ve Mekanizmaları
Çağrı Mert Bakırcı

Ayrıca şu videomuza da göz atmanızı tavsiye ederiz:

Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
Evrim Ağacı Akademi: Evrime Giriş Yazı Dizisi

Bu yazı, Evrime Giriş yazı dizisinin 6. yazısıdır. Bu yazı dizisini okumaya, serinin 1. yazısı olan "Evrim Nedir?" başlıklı makalemizden başlamanızı öneririz.

Yazı dizisi içindeki ilerleyişinizi kaydetmek için veya kayıt olun.

EA Akademi Hakkında Bilgi Al
233
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Tebrikler! 291
  • Merak Uyandırıcı! 93
  • Bilim Budur! 89
  • Muhteşem! 64
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 54
  • Umut Verici! 46
  • İnanılmaz 33
  • Güldürdü 21
  • Grrr... *@$# 6
  • Üzücü! 5
  • Korkutucu! 3
  • İğrenç! 2
Kaynaklar ve İleri Okuma
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 19/03/2024 08:18:28 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/7382

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Bellek
Genel Görelilik
Maske Takmak
İklim Değişikliği
Bilim İnsanları
Kök Hücre
Antibiyotik
Mers
Araştırmacılar
Nükleer Enerji
Evrim Ağacı
Böcek Bilimi
Çekirdek
Siyah
Avcı
Temel
Gıda Güvenliği
Uterus
Çevre
Amerika Birleşik Devletleri
Çiçek
Film
Karar Verme
Kuş
Demir
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Kafana takılan neler var?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
Ç. M. Bakırcı. Evrim İspatlanmamış Mıdır? Çürütülmüş müdür?. (29 Ağustos 2018). Alındığı Tarih: 19 Mart 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/7382
Bakırcı, Ç. M. (2018, August 29). Evrim İspatlanmamış Mıdır? Çürütülmüş müdür?. Evrim Ağacı. Retrieved March 19, 2024. from https://evrimagaci.org/s/7382
Ç. M. Bakırcı. “Evrim İspatlanmamış Mıdır? Çürütülmüş müdür?.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, 29 Aug. 2018, https://evrimagaci.org/s/7382.
Bakırcı, Çağrı Mert. “Evrim İspatlanmamış Mıdır? Çürütülmüş müdür?.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, August 29, 2018. https://evrimagaci.org/s/7382.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close