Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Evrim, Erkeklerde Sakal Modasına Yön Veriyor!

Evrimin Negatif Frekansa Bağlı Seçilim Modeli, Erkeklerde Hangi Sakal Tiplerinin Moda Olacağını Belirliyor Olabilir!

Evrim, Erkeklerde Sakal Modasına Yön Veriyor!
3 dakika
6,675
Tarihi Geçmiş Haber

Bu haber 9 yıl öncesine aittir. Haber güncelliğini yitirmiş olabilir; ancak arşivsel değeri ve bilimsel gelişme/ilerleme anlamındaki önemi dolayısıyla yayında tutulmaktadır. Ayrıca konuyla ilgili gelişmeler yaşandıkça bu içerik de güncellenebilir.

Tüm Reklamları Kapat

Ara sıra hiç olmadık kişiler bırakıp şanını etkileseler de sakal, özellikle de kirli sakal çoğu zaman "seksi" olarak nitelendirilir. Buna itiraz edebilirsiniz; ancak bilimsel analizler de bunu doğruluyor, burada anlatmıştık. Ancak yeni bir makalenin ortaya koyduğuna göre, erkeklerin "moda" olan sakal tipleri, evrimsel nedenlere bağlı olarak belirleniyor! Evrimsel bir "seksilik sınırına" ulaşan sakal tipleri, dezavantajlı hale geliyorlar ve moda, bu stillerden hızla uzaklaşıyor!

Yüz kıllarıyla ilgili tarzların tarihinde neler geldi, neler geçti... Bazı modalar döngüler halinde tekrar tekrar popüler oldu, bazıları tek seferlikti. New South Wales Üniversitesi'nden Rob Brooks şöyle söylüyor:

Tüm Reklamları Kapat

Sakal modalarına baktığımızda, erkeklerin bıraktıkları favorilerin önce bıyıklara yerini bıraktığını, sonrasındaysa tam bırakılmış sakalların popüler olduğunu görüyoruz. 1970'lerde palabıyıklar meşhurdu. 1980'lerde kaytan bıyıklar öne çıktı. 1990'larda sinekkaydı moda oldu. Şimdiyse, büyük, çalı şeklinde bırakılmış sakallar geri dönüyor.

Brooks, UNSW'dan Barnaby Dixon ve Zinnia Janif ile işbirliği yaparak sakal modasının neden gelip geçtiğini ve neden tek bir "evrensel sakal tipi"ne ulaşamadığımızı inceleme kararı aldı. Öncelikle, "negatif frekansa bağlı seçilim" (NFBS) nedeniyle bunun sürekli değiştiğini ileri sürdüler. Bu seçilim modeline göre, daha nadir bulunan özellikler, daha yüksek avantaj değerine sahip olmaktadır. NFBS altında bir genin "iyi" ya da "kötü" olması, o genin popülasyon içerisinde bulunma sıklığıyla doğrudan ilişkilidir.

Araştırma ekibi gönüllü deneklere 36 erkeğin çeşitli şekillerde kesilmiş sakallarını gösterdi. Her bir erkek 4 defa fotoğraflanmıştı: sinekkaydı, 5 günlük sakal (hafif kirli), 10 günlük sakal (tam kirli) ve 4 hafta boyunca kesilmemiş sakal (tam sakal). Denek olmayı kabul eden 1453 dişi ve 213 erkek, "Sex, Genes & Rock 'n' Roll" sitesi üzerinden bu 36 erkeğin her birinin 4 farklı sakal tipini oyladılar. Bu 4 sakal tipinden en beğendiklerini seçmesi istendi.

Tüm Reklamları Kapat

İlk 24 fotoğrafta, araştırmacılar nadir sakal tiplerini manipüle ettiler. Denekler ya sadece sinekkaydı kesilmiş erkeklerle tam sakallı erkekleri gördüler ya da her 4 sakal uzunluğunun her birinden 6 farklı erkek gördüler. Sonrasında, deneklerin geri kalan son 12 fotoğrafı nasıl oyladıklarına bakıldı. Bu son 12 fotoğraf, her bir sakal tipinden 3'er adet içeriyordu. Yani deneklere öncelikle nadir bulunan sakal tipleri gösterildi, sonrasında ise dengeli bir sakal dağılımı gösterildi. Böylece nadir bulunanların daha yüksek oylanıp oylanmadığı görülmek istendi.

Eğer ki NFBS etkisi bulunmuyorsa, sakalların ve erkeklerin hangi sırada ve ne şekilde gösterildikleri hiç önemli olmamalıdır. Ancak araştırma, bunun etkisi olduğunu gösterdi: Nadir olan sakal tipleri, denekler tarafından daha sık tercih edildi. Yaygın olanlarsa daha az tercih edildi. Bu, tam da evrimsel biyolojinin NFBS modeline uygun bir durumdu. İlk 24 fotoğraf içerisinde daha az sayıda sinekkaydı bulunduğunda, son 12'de bu sinekkaydı olanların seçilme sıklığı çok daha fazla arttı. Eğer ilk 24'te sinekkaydılar daha sık gösterildiyse, son 12'de seçilme oranları azaldı. Benzer şekilde, tam sakallar ilk 24'te daha nadirse ve hatta eşit oranda gösterildiyse bile; daha sık gösterildiğine kıyasla son 12 fotoğrafta %20'ye varan oranlarda daha sık tercih edildi. Kirli sakalın tercihi ise farklı denemelerde ne erkeklerin tercihlerini, ne de dişilerin tercihlerini pek etkilemedi.

Bu durumda, nadir bulunan sakal tipleri, halen nadirlerken daha avantajlı oluyorlar. Daha popüler hale geldiklerinde ise, avantajlarını giderek yitiriyorlar. Brooks, BBC'ye şöyle söylüyor:

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Büyük kalın sakallar, tam bir baskınlıkla geri dönüyorlar. Dolayısıyla bu modanın dinamiklerinin arkasında, negatif frekansa bağlı seçilim olabileceğini düşündük. Bu moda değişiminin sebebi, belki de insanların George Clooney gibi ünlülerin sakallarını taklit etmesidir. Ancak bu sayı giderek arttıkça ve bando vagonu etkisi denen trende uymanın sıradanlığı baş gösterince, bu sakal türünün popülerliğinin tepe noktasına ulaşmış oluyoruz.

Evrimsel genetik dahilinde NFBS çok önemli bir olgudur. Daha nadir bulunan genleri, daha sık bulunan genlere karşı korur. Örneğin lepistes balıklarını düşünün. Renkli noktacıklara daha az sahip olan erkekler, daha az yenirler. Ancak Brooks'un açıkladığı üzere, bu balıklar bir süre sonra daha fazla hayatta kaldıkları için çok yaygınlaşırlar ve kısa sürede dişi lepisteslere daha az çekici gelmeye başlarlar. Daha doğrusu, daha renkli olanlar dişiler tarafından giderek artan çekiciliğe sahip olur. Böylece, parlak noktalara sahip olanların frekansının azalması, seçilimin onları desteklemesine neden olur. Bu, Doğal Seçilim ile Cinsel Seçilim arasındaki dengenin harika örneklerinden birisidir.

Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
19
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Merak Uyandırıcı! 8
  • Muhteşem! 5
  • Tebrikler! 4
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 2
  • İnanılmaz 1
  • Bilim Budur! 0
  • Güldürdü 0
  • Umut Verici! 0
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
  1. Türev İçerik Kaynağı: IFLS | Arşiv Bağlantısı
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 28/03/2024 19:34:01 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/2861

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Hızlı
Gezegen
Egzersiz
Yangın
Kuantum Fiziği
Diyet
Mavi
Antibiyotik
Balina
Evrim Tarihi
Genetik Değişim
İngiltere
Şiddet
Tür
Türlerin Kökeni
Hayatta Kalma
Gebelik
Doğal
Biyocoğrafya
Radyoaktif
Oyun
Astrofizik
Buz
İyi
Damar
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Bugün Türkiye'de bilime ve bilim okuryazarlığına neler katacaksın?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
Ç. M. Bakırcı. Evrim, Erkeklerde Sakal Modasına Yön Veriyor!. (19 Ekim 2014). Alındığı Tarih: 28 Mart 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/2861
Bakırcı, Ç. M. (2014, October 19). Evrim, Erkeklerde Sakal Modasına Yön Veriyor!. Evrim Ağacı. Retrieved March 28, 2024. from https://evrimagaci.org/s/2861
Ç. M. Bakırcı. “Evrim, Erkeklerde Sakal Modasına Yön Veriyor!.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, 19 Oct. 2014, https://evrimagaci.org/s/2861.
Bakırcı, Çağrı Mert. “Evrim, Erkeklerde Sakal Modasına Yön Veriyor!.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, October 19, 2014. https://evrimagaci.org/s/2861.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close