Bu makalemizde, akupunkturun modern tıp yöntemlerinin yerini alabilecek bir yöntem olarak ileri sürülmesinin ve bu konuda sürekli gündeme getirilen abartılı ve geçersiz iddiaları inceleyeceğiz. Özellikle, akupunktur savunucuları tarafından sıklıkla tekrar edilen bazı köşebaşı taşı niteliğindeki kaynakları sorgulayacak, bunların ne kadar güvenilir olduklarını ve günümüzde halen geçerli olup olmadıklarını ele alacağız. Bu iddialar arasında Dünya Sağlık Örgütü çatısı altında 1996 yılında yayınlanan rapor, bazı diğer kurumların bildirileri ve bazı akademik jurnallerde çıkan makalelere yer vereceğiz.

Belirtmek isteriz ki bu makalemizdeki amaç akupunkturu bir çırpıda silip atmak değildir. Her ne kadar eldeki bilimsel veriler bizler için bunu yapabilmek adına fazlasıyla yeterli olsa da, bilim camiası halen bu konuda isteksizdir ve nihai bir sonuca varmakta güçlük çekmektedir. Bu nedenle bizler de, modern bilimin sözcüleri olarak genel kararsızlığa ayak uydurmak zorunda kalmakla birlikte, kendi bilgilerimiz, araştırmalarımız ve akademik kaynaklarımız çerçevesinde konuyu eleştirmekten geri durmayacağız. 

Sigmund Freud, 1938'de, son âna kadar Viyana'dan çıkmadı. Alman Ordusu şehre girdikten ancak üç ay sonra, 4 Haziran’da Doğu Ekspresi ile ülkeden ayrıldı. Viyanalı Yahudilere karşı yapılan zulmün hemen başlamasına (Almanlar vardığında CBS Radyo için Viyana’da çalışan Edward R. Murrow, Yahudi evlerinin tarumar edilerek aranmasına şahit olmuştu) ve arkadaşlarının kaçması için neredeyse yalvarmasına rağmen, Freud buna ayak diremişti. Kızı Anna tutuklanıp Gestapo tarafından sorgulandıktan sonra, fikrini değiştirdi. Ailesinin bir kısmını ülkeden dışarı çıkarabilmişti; ancak dört kız kardeşi çıkamadı. Bunlardan birisi Theresienstadt'da açlıktan, diğerleri de muhtemelen Auschwitz ve Treblinka'da gazlanarak katledildi.

Freud, Londra'ya iltica etti. Arkadaşları onu, şu anda Freud Müzesi olan, Hampstead'deki büyük bir eve yerleştirdi. 28 Şubat 1939'da Virginia ve Leonard Woolf, çaya geldiler. Hogarth Yayıncılık'ın kurucuları ve sahibi olan Woolf ailesi, 1924’den itibaren Freud'un Britanyalı yayıncıları olmuştu. Hogarth daha sonra, "Standart Baskı" (İng: "Standard Edition") olarak da bilinen, Freud’un çalışmalarının 24 ciltlik çevirisini, Anna Freud ve James Strachey editörlüğünde yayınlayacaktı.

Bir doktor, sadece röntgen görüntülerine bakarak hastanın siyahi mi, Asyalı mı, yoksa beyaz mı olduğunu ayırt edemez. Massachusetts Teknoloji Enstitüsü ve Harvard Tıp Okulu'ndaki araştırmacıları da içeren uluslararası bir ekibin The Lancet Digital Health tıp dergisinde yayınladığı şaşırtıcı bir makaleye göre bir bilgisayar bunu yapabiliyor olabilir!^[2]

Çalışma, X-ışınlarını ve CT taramalarını okumak için eğitilmiş bir yapay zeka programının, bir kişinin ırkını %90 doğrulukla tahmin edebileceğini buldu. Ancak çalışmayı yürüten bilim insanları, bilgisayarın bunu nasıl çözdüğüne dair hiçbir fikirleri olmadığını söylüyorlar. MIT Elektrik Mühendisliği ve Bilgisayar Bilimi yardımcı doçenti ve makalenin ortak yazarı Marzyeh Ghassemi şöyle diyor:

Yapay zekâ için bir skor daha! Mart 2024'te yapılan bir çalışmada, 151 insan katılımcı, yaratıcı düşüncenin bir göstergesi olarak kabul edilen "ıraksak düşünce"yi ölçmek için tasarlanmış üç testte ChatGPT-4 ile karşı karşıya getirildi. Iraksak düşünme, "Ailemle siyaset hakkında konuşmaktan kaçınmanın en iyi yolu nedir?" gibi, kesin bir çözümü olmayan bir soruya benzersiz bir çözüm üretme yeteneği ile karakterize edilir. Çalışmada GPT-4, insan katılımcılardan daha orijinal ve ayrıntılı cevaplar verdi!

Scientific Reports'ta yayınlanan "Yapay zeka üretici dil modellerinin mevcut durumu, ıraksak düşünme görevlerinde insanlardan daha yaratıcıdır!" başlıklı çalışma, Arkansan Üniversitesi Psikoloji Bilimi doktora öğrencileri Kent F. Hubert ve Kim N. Awa'nın yanı sıra, aynı üniversitede Psikoloji Bilimi yardımcı doçenti ve Yaratıcı Biliş ve Dikkat Mekanizmaları Laboratuvarı direktörü Darya L. Zabelina tarafından kaleme alındı.

Stanford Marshmallow Deneyi, 1960'ların sonu 1970'lerin başlarında yapılmış, çocukların lezzetli bir atıştırmalıkla (mesela bir marshmallowla!) bir odaya yerleştirildiği ve bu atıştırmalığı yemeden kısa bir süre beklerlerse ekstra bir atıştırmalıkla ödüllendirildikleri bir psikolojik deneydi.^[1] Bu deneyin takibinde yapılan çalışmalar, çocukların bu durumda özdenetim sergileme kabiliyetlerinin (yani odadaki atıştırmalığı yemeden bekleyebilmelerinin) akademik başarı ve fiziksel sağlık gibi geniş bir olumlu sonuç yelpazesi ile korelasyon gösterdiğini gösterdi.^[2][3][4]

Popüler medyada büyük ilgi gören bu deney, bu konu üzerinde diğer çalışmalar ile desteklenen bir konsept olan özdenetimin önemini vurgulamakta kullanılmaya devam etmektedir.^[5]

Uçakla seyahat etmek, kaygılarımız ve korkularımız ne derse desin, inanılmaz derecede güvenlidir. Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü (ICAO) tarafından yapılan açıklamaya göre, uçakla ulaşım havacılık tarihinin en güvenli ulaşım sistemine dönüşmüştür. Bu, istatistiksel olarak her on milyon döngü için (bir döngü, bir kalkışı ve bir inişi içerir) bir tane bile korkunç bir başarısızlık olmadığı anlamına gelir.

Bir uçakla seyahat etmenin bir otomobilde seyahat etmekten çok daha güvenli olması, sezgisel olarak doğru hissettirmeyebilir; ancak Amerika Birleşik Devletleri'nde, her 100 milyon araçta mil başına yaklaşık 1,13 ölüm meydana gelirken her 100 milyon uçak milinde sadece 0,035 ölüm meydana gelmektedir. Başka bir deyişle, Amerika'da bir araba kazasında ölme olasılığınız yaklaşık olarak 114'te bir iken, bir uçak kazasında ölme olasılığınız yaklaşık olarak 9.821'de birdir.^[1][2]

Son dönemlerde astrobiyoloji çalışmaları başta olmak üzere biyoloji disiplininin birçok alanında sıkça adını duyduğumuz model organizmalardan biri olan Tardigradlar, yeni yapılan bir araştırmada hücresel yaşlanmayıgeciktirmeyee yönelik yeni bir mekanizmaya ışık tuttu.

Tardigrada şubesi her kıtada karşınıza çıkabilen, kabuk değiştirebilme özelliğine sahip mikrometazoanlardır (çok hücreli mikrometrik hayvanlar). Boyutları 0,25 mikrometre ile 1 milimetre arasında değişen Tardigradlar her üç ekosisteme, hatta ekstrem habitatlara dahi başarı ile uyum sağlamış türleri içermektedir. Karasal habitatlarda yaprak döküntüsü, toprak, liken veya yosunlarda karşınıza çıkabilen bu canlılar sucul habitatlarda ise sediman üstünde ya da sualtı bitkilerinin üzerinde bulunabilir. Bazı araştırmacılar Midye kabukları üzerinde ve Sülükayaklı hayvanların karapaks adı verdikleri "duvarlarında" da Tardigradlara rastladıklarını bildirmektedir.