Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Cep Fareleri ve Evrim: Mutasyonlar Genoma Bilgi Ekler mi? Mutasyonlar Evrimi Nasıl Etkiler?

Cep Fareleri ve Evrim: Mutasyonlar Genoma Bilgi Ekler mi? Mutasyonlar Evrimi Nasıl Etkiler?
3 dakika
4,707
Tüm Reklamları Kapat

Her zaman değil ama evet, eklerler. 

Mutasyonlar tanımı gereği genetik kodda meydana gelen rastlantısal değişimlerdir. Bu değişimlerin sonuçları duruma ve türe göre birbirinden farklı olabilir. Çoğu mutasyon neredeyse hiçbir değişim yaratmaz ve nötral etkilidir. Nötr mutasyonlar bir araya gelerek uzun vadede değişimler yaratabilirler. Geri kalan mutasyonların çoğu ani etkili ve zararlıdır, dolayısıyla hızla negatif seçilime uğrayarak popülasyondan silinir. Geriye kalan mutasyonlar ise ani etkili ve yararlıdır, ortalama uyum başarısını arttırarak pozitif yönde seçilirler, popülasyonda varlıklarını korurlar.

Tüm Reklamları Kapat

"Mutasyonlar genoma bilgi ekler mi?" sorusu kolayca art niyetli bir şekilde çarpıtılabilecek bir sorudur. Çünkü soru, içsel olarak mutasyonları evrimin ana mekanizması olarak kabul eder. Çünkü "bilgi eklenmesi", bir türün evriminde bir basamakta ortaya çıkan yeni bir özelliğin, bir anda mutasyonlarla ve rastgele var olduğunu ima eder. Halbuki mutasyonların genoma bilgi eklemesi ile bir türün yepyeni ve tamamen farklı bir özellik evrimleştirmesi aynı şey değildir. Evrim tek başına mutasyonlara bağlı olarak gerçekleşemez, asla da gerçekleşmemiştir!

Mutasyonlar Genoma Nasıl Bilgi Ekler?

Genellikle kromozomal çoklanma (çiftlenme), ekleme tipi mutasyonlar, genom çiftlenmeleri ve benzeri mutasyonlar buna sebep olur. Örneğin ABD'nin New Mexico eyaletinde bulunan Ateş Vadisi'nde yaşayan Chaetodipus intermedius türü cep farelerinde bulunan Mc1r geninde meydana gelen bir mutasyon, popülasyonda daha önceden hiç görülmeyen siyah renkli farelerin oluşmasını sağlamaktadır. Bu, bariz bir şekilde genoma eklenen bilgiye bir örnektir; çünkü daha önceden var olmayan bir renk kombinasyonu popülasyona dahil olmuştur. Sadece renk de değil, organların, yapıların, davranışların fiziksel özellikleri, şekilleri, biçimleri, sayıları, sıklıkları, uzunlukları, genişliklikleri, büyüklükleri ve daha nice değişken mutasyonların etkisi altında sürekli değişir.

Tüm Reklamları Kapat

Ancak bu, evrim değildir! Evrim, bu varyasyonlar (çeşitlilik) rastgele meydana gelen mutasyon aracılığıyla popülasyona dahil olduktan sonra, rastgele olmayan seçilim mekanizmaları etkisi altında popülasyonda bu özelliğin yayılması ve görülme sıklığının artmasıyla meydana gelir. Bu tür mutasyonlar sadece farelerde değil, Dünya üzerinde var olmuş, olan ve olacak olan her canlı organizmada ve bu organizmaların her özelliğinde görülür.

1.000 yıl kadar önce New Mexico'daki bu vadide meydana gelen bir volkanik patlama sonucunda donan lavlar eskiden sapsarı olan yüzey rengini kapkara olacak şekilde değiştirmiştir. Bu bölgede, siyah renkli farelerin son 1.000 yıl içerisinde baskın hale geldiği tespit edilmiştir. Yapılan araştırmalar koyu renk, öncesine göre sadece %5 avantaj sağlasa bile 1.000 yılda tek bir bireydeki varyasyonun popülasyonda baskın özellik haline gelebileceğini göstermektedir. Çünkü bu mutasyon birçok bireyde aynı anda olmaz, tek bir bireyde oluşur ve sağladığı avantaja göre popülasyonda sabitlenir ya da elenir.

Yapılan matematiksel analizler, eğer ki avantaj %10 dolaylarındaysa, tek bir bireydeki siyah rengin tüm popülasyona yayılması ve sabitlenmesi için sadece 100 yılın yeterli olacağını göstermektedir. Bu, mutasyon sonucu popülasyona dahil olan bilginin sabitlenmesi sonucunda gözümüzün önünde meydana gelen evrimin sonsuz örneğinden sadece bir tanesidir. 

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Ancak mutasyonlar illa bilgi eklemek ya da çıkarmak zorunda değildirler; var olan bilgiyi değiştirebilirler de. Zaten evrimin büyük bir kısmı var olan malzemenin farklı şekillerdeki kombinasyonu ve bu yeni kombinasyonların seçilimi ile olur.

Ancak mutasyonlar, yukarıda anlatıldığı gibi bir yandan sürekli olarak popülasyona yeni varyasyonlar eklemeyi de sürdürürler. Bitkiler gibi daha basit yapılı canlılar kromozomal çiftlenmelere, hatta tüm genomun çiftlenmesine daha dirençlidirler. Bitkilerin evriminde sıklıkla gen sayısının ikiye katlandığı görülür. Bu durumda, yeni sette meydana gelen mutasyonlar kolaylıkla yeni bilgiler yaratabilir (çünkü orjinal set hala korunmaktadır ve bitki orjinal işlevlerini sürdürebilir), bu da yüksek hızlı bir çeşitlenmeyi mümkün kılar. Bu durum hayvanlarda da, daha düşük ölçekte olsa da görülür.

Üstelik bilgi eklenmesi için, yine yukarıda görüldüğü gibi çok büyük eklenme ve çıkarmalara gerek yoktur, tek gendeki değişimler bile yeterli olabilir.

Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
10
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

İçerikle İlgili Sorular
Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Tebrikler! 3
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 2
  • Merak Uyandırıcı! 2
  • Muhteşem! 0
  • Bilim Budur! 0
  • Güldürdü 0
  • İnanılmaz 0
  • Umut Verici! 0
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 28/03/2024 20:06:25 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/5534

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Hızlı
Gezegen
Egzersiz
Yangın
Kuantum Fiziği
Diyet
Mavi
Antibiyotik
Balina
Evrim Tarihi
Genetik Değişim
İngiltere
Şiddet
Tür
Türlerin Kökeni
Hayatta Kalma
Gebelik
Doğal
Biyocoğrafya
Radyoaktif
Oyun
Astrofizik
Buz
İyi
Damar
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Bugün bilimseverlerle ne paylaşmak istersin?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
Ç. M. Bakırcı. Cep Fareleri ve Evrim: Mutasyonlar Genoma Bilgi Ekler mi? Mutasyonlar Evrimi Nasıl Etkiler?. (8 Mart 2014). Alındığı Tarih: 28 Mart 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/5534
Bakırcı, Ç. M. (2014, March 08). Cep Fareleri ve Evrim: Mutasyonlar Genoma Bilgi Ekler mi? Mutasyonlar Evrimi Nasıl Etkiler?. Evrim Ağacı. Retrieved March 28, 2024. from https://evrimagaci.org/s/5534
Ç. M. Bakırcı. “Cep Fareleri ve Evrim: Mutasyonlar Genoma Bilgi Ekler mi? Mutasyonlar Evrimi Nasıl Etkiler?.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, 08 Mar. 2014, https://evrimagaci.org/s/5534.
Bakırcı, Çağrı Mert. “Cep Fareleri ve Evrim: Mutasyonlar Genoma Bilgi Ekler mi? Mutasyonlar Evrimi Nasıl Etkiler?.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, March 08, 2014. https://evrimagaci.org/s/5534.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close