Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Uzaydaki En İlginç ve Büyük Cisimler

Uzaydaki En İlginç ve Büyük Cisimler
4 dakika
19,339
Tüm Reklamları Kapat

Bu “boşluk” (ana görselde görülmektedir) aslında Barnard 68, buradan 500 ışık yılı uzakta olan Ophiuchus takımyıldızında bulunan bir moleküler buluttur. Boşluk, görünen ışık spektrumunda saydam olarak görünen yoğun kozmik toz ve gazdan oluşan “Bart Damlacığı” denen kara bulutlara örnektir. Bu küreciğin içinde yaklaşık 3,700 yıldız var ki buranın genişliği sadece yarım ışık yılı. Barnard 68’in iç sıcaklığı ise bayağı düşük, -257 °C derece kadar.

En Büyük Yıldız

Evrende bilinen en büyük yıldız VY Canis Major’dur. Bu kırmızı süper dev yıldız aynı zamanda yüksek parlaklığından dolayı hiper dev olarak da sınıflandırılmıştır. 5000 ışık yılı kadar uzakta bulunur ve güneşimizden 500,000 kat daha parlak ve 30-40 kat daha ağırdır. Eğer güneşimiz VY Canis Major ile yer değiştirseydi, yeni güneşimizin yüzeyi Satürn’ün yörüngesine kadar ulaşırdı.

Tüm Reklamları Kapat

Not: En büyük yıldızla ilgili farklı kaynaklarda farklı bilgiler bulunmaktadır; bu sebeple çelişkili isimler bulunabilir. Örneğin bazı kaynaklarda UY Scuti, NML Cygni, WOH G64, Westerlund 1-26, VX Sagittarii, KY Cygni gibi yıldızlar en büyük yıldız olarak belirtilebilmektedir. Bunun temel sebebi yıldız büyüklüklerinin ölçümüyle ilgili hata paylarıdır. Örneğin birçok kaynağın en büyük yıldız olarak verdiği UY Scuti 1708 Güneş yarıçapı büyüklüğündedir. Ancak bu ölçümde ±192 hata payı vardır. Canis Majoris 1420 Güneş yarıçapına sahiptir ancak bu ölçümde de ±120 hata payı vardır. Dolayısıyla UY Scuti en az 1516, Canis Majoris en fazla 1540 Güneş yarıçapına sahip olabilir. Böyle bir durumda Canis Majoris, UY Scuti'den büyük olacaktır.

En Yaşlı Yıldız

Yıldızın resmi diğer yıldız resimleri ile karşılaştırıldığında pek etkileyici değil, ancak yıldızın kendisi yaşından dolayı baya bir etkileyici. The Methuselah Star (HD 140283) tespit edilebilmiş en yaşlı yıldızdır. 1950’lerde astronomlar yakınlarındaki diğer yıldızlara kıyasla ağır elementler konusunda yıldızın bir eksikliği olduğunu keşfettiler, bunun anlamı yıldız Evrenin ilk zamanlarında oluşmuştu. Yıldız muhtemelen 12 milyar yıl önce samanyolu galaksisi tarafından parçalanan ilkel galakside oluştu. İlk tahminler yıldızın yaşının 16 milyar yıl olduğunu söylüyordu ancak bu evrenin şuan kabul edilen 13,8 milyar yıllık yaşından büyük olduğundan bu pek olası değil, yeni tahminler yıldızın 14,5 milyar yaşında (artı eksi 0.8 milyar yıl) olduğunu söylüyor ki bu sayı bile evrenin şu anki yaşıyla çakışmakta.

Tüm Reklamları Kapat

Süper Magnetarlar

ESA - Christophe Carreau

NGC 1634-2 dünyamızdan 20,000 ışık yılı uzakta Perseus takımyıldızında bulundan ve belki de görülmüş en manyetik büyük yıldız olabilir. NGC 1634-2’nin kütlesi güneşin kütlesinin yaklaşık 35 katı, manyetik alanının yaklaşık 20,000 katı hatta bilinen diğer yoğun kütleli yıldızların 10 katıdır. Bilinen tüm yıldızların en manyetik olanıdır. NGC 1634-2’nin sadece yüzeyinde 20,000 gaussluk alan bulunurken, ortalama bir magnetar 10 trilyon gauss şiddetinde manyetik alana sahip olabilir.

Hiperhızlı Yıldızlar

İlk hiperhızlı yıldız 2005’te keşfedildi: 3.2 milyon km/h (saniyede 889 kilometre; ışık hızının 337'de 1'i) hızla hareket eden bu büyük yıldız sadece galaksinin büyük kara deliğinden fırlatılmış olabilir. Yıldız aslında kimsesiz ve intergalaktik uzayda yalnız başına sürüklenmeye mahkûm hiperhızlı yıldızlar üzerine araştırma bize bu tip yıldızların galaksinin merkezindeki karadeliğin etrafında bir yörüngede döndüğünü gösteriyor. Yapılan ilk araştırmadan sonra araştırmacılar 15 tane daha hiperhızlı yıldız buldu. 2012’de Vanderbilt Astronomları samanyolunun kenarlarında yer alan 675’den fazla yıldızın olduğu muhtemelen galaksinin merkezinden fırlatılmış hiperhızlı yıldızlardan oluşmuş olabilecek bir grup keşfetti.

LL Pegasi’den Garip Spiral

NASA

Hiçbir astronom resmin solundaki garip spirali neyin yarattığından emin olamazken, dış atmosferi çıkartılmış, gezegensel nebula aşamasına giren ikili yıldız sistemi ile ilişkilendirilebilir. Spiral ışık yılının üçte biri genişliğinde ve kendi etrafında 4 ya da 5 dönüşe sahip. Spiral gazın genişleme hızına bakarsak her yeni katmanın oluşması yaklaşık 800 yıl sürüyor. Spiralin kendisi IRAS 23166+1655 olarak bilinirken onu yaratan yıldız sistemi AFGL 3068 olarak biliniyor. Spiralin neden parladığı hala gizemini koruyor ancak ortak düşünce bunun yanındaki yıldızlardan dolayı olduğu yönünde.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

En Büyük Kara Delik: NGC 1277

Black hole NGC 1277

Gözlenen en büyük ikinci karadelik olarak kayıtlara geçmesine rağmen, rekor sahibinin tam olarak ölçülememesi sebebiyle en büyüğü de olabilir. NGC 1277 Perseus yıldız takımından 220 milyon ışık yılı uzakta, Samanyolu'nun onda biri kadar küçük bir galakside. Karadeliğin kütlesi güneşimizin kütlesinin 17 milyar katı, galaksinin toplam kütlesinin yüzde 14’ünü oluşturuyor. Dev karadeliğin olay ufkunun çapı, Neptün’ün yörüngesinin 11 katı, yani 300 AU’nun üzerinde bir çap.

Evrendeki En Büyük yapı: Büyük Kuasar Grubu (LQG)

Daily Galaxy

LQG o kadar büyük ki ışık hızında giden bir araç ile boydan boya geçmek 4 milyar yıl sürerdi. Kuasarlar, evrenin ilk zamanlarındaki galaksi çekirdekleri, gruplaşmaya eğilimlidirler. LQG tipik olarak 500 Mpc boyutlarında (mega parsek: bir parsek yaklaşık 3,26 ışık yılına veya 30,9 trilyon kilometreye eşittir). Ancak ince uzun bir yapısı olduğundan en uzun boyutu 1200 Mpc’dir (veya 4 milyar ışık yılı). Bu, Samanyolu'ndan Andromeda galaksisine kadar olan mesafenin yaklaşık 1600 katıdır.

Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
23
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • İnanılmaz 9
  • Tebrikler! 7
  • Merak Uyandırıcı! 7
  • Muhteşem! 5
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 5
  • Umut Verici! 3
  • Bilim Budur! 2
  • Korkutucu! 1
  • Güldürdü 0
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
  1. Çeviri Kaynağı: IFLS | Arşiv Bağlantısı
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 29/03/2024 11:18:42 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/2525

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Hızlı
Gezegen
Egzersiz
Yangın
Kuantum Fiziği
Diyet
Mavi
Antibiyotik
Balina
Evrim Tarihi
Genetik Değişim
İngiltere
Şiddet
Tür
Türlerin Kökeni
Hayatta Kalma
Gebelik
Doğal
Biyocoğrafya
Radyoaktif
Oyun
Astrofizik
Buz
İyi
Damar
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Bugün bilimseverlerle ne paylaşmak istersin?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
E. Andrews, et al. Uzaydaki En İlginç ve Büyük Cisimler. (3 Ağustos 2014). Alındığı Tarih: 29 Mart 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/2525
Andrews, E., Tunalı, B., Bakırcı, Ç. M. (2014, August 03). Uzaydaki En İlginç ve Büyük Cisimler. Evrim Ağacı. Retrieved March 29, 2024. from https://evrimagaci.org/s/2525
E. Andrews, et al. “Uzaydaki En İlginç ve Büyük Cisimler.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Translated by Barışcan Tunalı, Evrim Ağacı, 03 Aug. 2014, https://evrimagaci.org/s/2525.
Andrews, Elise. Tunalı, Barışcan. Bakırcı, Çağrı Mert. “Uzaydaki En İlginç ve Büyük Cisimler.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Translated by Barışcan Tunalı. Evrim Ağacı, August 03, 2014. https://evrimagaci.org/s/2525.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close