Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Sürücüsüz Araç, Gerektiğinde En Az İnsan Kaybına Yol Açmak İçin Kendi Yolcularını Feda Etmeli mi?

Sürücüsüz Araç, Gerektiğinde En Az İnsan Kaybına Yol Açmak İçin Kendi Yolcularını Feda Etmeli mi?
2 dakika
1,988
Tüm Reklamları Kapat

Sürücüsüz bir araçta olduğunuzu hayal edin. Köşeyi döndüğünüzde kendinizi iki tarafı duvarla çevrili bir yolda, önünüzdeki on kişilik gruba çarpmak üzere buluyorsunuz. Çarpmayı engellemenin bir yolu yok. Araba, grubu kurtarmak uğruna yoldan çıkıp duvara çarparak sizi, tek yolcusunu, ciddi şekilde yaralamalı ya da öldürmeli mi? Yoksa sizi kurtarmak uğruna, gruba çarpacağını bile bile var gücüyle durmaya mı çalışmalı?

Bu etik ve ahlaki ikilemi, Arxiv’de yayınlanan yeni bir makalede Touluse Ekonomi Üniversitesinden Jean-Francois Bonnefon öncülüğünde bir grup araştırmacı tartıştı. Bu makalede araştırmacılar, sürücüsüz arabaların kullanımının artmasıyla bunun gibi kazaların kaçınılmaz olduğunu vurgularken; arabaların bu gibi durumlarda ne yapmaya programlandığının, teknolojinin halk tarafından benimsenmesinde büyük bir rol oynayacağının altını çizdiler. Ve şunu eklediler: “Otonom araçların, bu gibi ikilemlerle karşılaştığında doğru seçim yapmasını sağlayacak algoritmaları belirlemek zorlu bir görevdir. Bu araçların ve kaçınılmaz kazaların söz konusu olduğu durumlarda, üreticilerin ve düzenleyicilerin deneysel etik yöntemleri uygulamak için psikologlara ihtiyacı olacağını savunuyoruz.” 

Tüm Reklamları Kapat

Çalışmalarında, araştırmacılar Amazon’un Mechanical Turk adlı çevrim içi kitle bazlı soru-cevap aracından yüzlerce insana anket yaptılar. Katılanlara, daha önce bahsedilen duruma ek olarak arabanın içindeki ve dışarıdaki insan sayısını, arabadaki insanların yaşlarını değiştirerek (çocukların olduğu) birkaç senaryo sundular.

Sonuçlar, pek de şaşırtıcı olmadı: genelde, insanlar diğerlerini kurtarmak için arabadakileri feda etmeye razılardı. Ama bu insanların çoğu eğer kendisi arabada değilse buna razıydı. Cevap verenlerin %75’i yoldan çıkmanın ahlaki bir davranış olduğunu düşünse de sadece %65’i arabanın gerçekten yoldan çıkmak için programlanması gerektiğini düşünüyordu.

Tüm Reklamları Kapat

Araştırmacılar, -50 (ne olursa olsun sürücüyü koru) ile +50 (kurtarılan hayat sayısını mümkün olduğu kadar yükselt) arasında değerlendirme yapılan ölçekte ortalama yanıtın +24 olduğunu ve sonuçların, genellikle katılanların kazadaki ölü sayısını en aza indirmeye programlanmış, yararcı davranan otonom araçlardan memnun olduğunu gösterdiğini yazdılar. 

Yine de bu durumla ilgili yasal çerçeveler muallakta. Arabanın, en az sayıda insan kaybı için mantıkla hareket etmesini ve gerektiğinde yoldan çıkmasını şart koşacak yeni yasalar çıkacak mı? Yoksa arabaların farklı seviyelerde ahlaki değerlere sahip olmasına izin verilecek mi? Araştırmacılar şunu soruyor: “Eğer üretici; arabanın ahlaki algoritmasını farklı versiyonlarda sunarsa ve alıcı bilerek birini seçerse, algoritmanın seçiminin zararlı sonuçlarından dolayı alıcı suçlanabilir mi?” 

MIT Technology Review, sürücüsüz arabaların doğaları gereği insan sürücülerden daha güvenli olduğunu ve belki de bu durumun kendi içinde yeni bir ikilem yaratabileceğini ifade ettikleri gibi, makalelerinde de şöyle yazdılar: “Eğer sürücüsüz arabalar sahibini feda etmeye programlandığı için daha az insan sürücüsüz araba satın alırsa, sıradan arabaların kazaya sebep olma ihtimali daha fazla olduğundan, insan kaybı artacaktır. Bu durum bir paradoks (Catch-22) yaratıyor.” 

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Şüphesiz ki; sürücüsüz araba, geleceğin toplu taşıma sistemi için mantıklı bir seçenek ve seyahat konusunda dünya çapında kökten bir değişim vadediyor. Ama bu araştırmanın da vurguladığı gibi, hala çözülmesi gereken önemli sorunlar var. Araştırmacılar bunu şu şekilde dile getirdi: 

Etik otonom makinelerin nasıl oluşturulacağı sorunu, günümüzde yapay zekâ çalışmalarındaki en zorlu sorunlardan biri. Milyonlarca aracı otonom yapmak üzereyken algoritmik ahlaklılığı ciddiye almak hiç bu kadar önemli olmamıştı.
Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
1
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Muhteşem! 1
  • Tebrikler! 1
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 1
  • Bilim Budur! 0
  • Güldürdü 0
  • İnanılmaz 0
  • Umut Verici! 0
  • Merak Uyandırıcı! 0
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
  1. Çeviri Kaynağı: IFLS | Arşiv Bağlantısı
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 28/03/2024 15:54:53 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/4134

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Hızlı
Gezegen
Egzersiz
Yangın
Kuantum Fiziği
Diyet
Mavi
Antibiyotik
Balina
Evrim Tarihi
Genetik Değişim
İngiltere
Şiddet
Tür
Türlerin Kökeni
Hayatta Kalma
Gebelik
Doğal
Biyocoğrafya
Radyoaktif
Oyun
Astrofizik
Buz
İyi
Damar
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Bugün Türkiye'de bilime ve bilim okuryazarlığına neler katacaksın?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
-. --, et al. Sürücüsüz Araç, Gerektiğinde En Az İnsan Kaybına Yol Açmak İçin Kendi Yolcularını Feda Etmeli mi?. (12 Ocak 2016). Alındığı Tarih: 28 Mart 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/4134
--, -., Sekkin, E., Özkan, E. (2016, January 12). Sürücüsüz Araç, Gerektiğinde En Az İnsan Kaybına Yol Açmak İçin Kendi Yolcularını Feda Etmeli mi?. Evrim Ağacı. Retrieved March 28, 2024. from https://evrimagaci.org/s/4134
-. --, et al. “Sürücüsüz Araç, Gerektiğinde En Az İnsan Kaybına Yol Açmak İçin Kendi Yolcularını Feda Etmeli mi?.” Edited by Ece Özkan. Translated by Ecem Sekkin, Evrim Ağacı, 12 Jan. 2016, https://evrimagaci.org/s/4134.
--, ---. Sekkin, Ecem. Özkan, Ece. “Sürücüsüz Araç, Gerektiğinde En Az İnsan Kaybına Yol Açmak İçin Kendi Yolcularını Feda Etmeli mi?.” Edited by Ece Özkan. Translated by Ecem Sekkin. Evrim Ağacı, January 12, 2016. https://evrimagaci.org/s/4134.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close