Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

''Organik Bilgisayarlar'' Yönünde Bir Adım: Fareler İçin Beyinden Beyne Arayüz

''Organik Bilgisayarlar'' Yönünde Bir Adım: Fareler İçin Beyinden Beyne Arayüz
3 dakika
2,740
Tüm Reklamları Kapat

Scientific Reports'ta yayımlanan çalışmaya göre araştırmacılar bir çift farenin beyinlerini elektronik olarak bağlayarak farelerin mikroelektrotlar aracılığıyla direkt olarak iletişime geçebilmelerini sağladı. Bu çalışmanın yazarları bu tip bir başarının türünün ilk örneği olduğunu ve bunun birçok hayvandan gelen algısal ve hareketle ilgili verilerin aktarıldığı, biriktirildiği ve işlendiği ilk "organik bilgisayarın" oluşturulması için ilk adım olduğunu düşünüyor.

Fakat beyin-makine arayüzü (BMA) alanında çalışan sinirbilimciler The Scientist'e bu çalışmanın aslında daha önce yapılmış iki yöntemin, yani sinirsel ağdan gelen verilerin kaydıyla çözümü ve sinirsel ateşleme kalıplarıyla dış alıcıları ya da kasları uyarma tekniklerinin bir birleşimi olduğunu söylediler. Karşılık olarak bazı eleştirmenler kontrolün eksikliğini, bazıları da "organik bilgisayarı" mümkün kılma iddialarının pek olası olmadığını öne sürdü. 

Tüm Reklamları Kapat

Northwestern Üniversitesi’nde bir sinirbilimci olan Lee Miller, The Scientist'e yolladığı bir elektronik postada, araştırmacıların sinirsel arayüz alanına birçok önemli katkıda bulunduklarını bildirdi. Miller ayrıca Duke Üniversitesi’nde bir sinirbilimci olan Miguel Nicolelis tarafından yönetilen grubun BMA alanında kritik gelişmelere imza attığını söyledi. Şöyle ekliyor:

Ancak takdir edersiniz ki, eldeki verilere bakınca 'bağlanmış beyin şebekesinin bir Turing makinesinin çözemeyeceği sezgisel problemleri çözmesi' mesajı daha çok bir Hollywood bilim kurgu senaryosundan fırlamış gibi. Emeğin hangi amaçla yapıldığı belli değil.

Son birkaç yıldaki çalışmalar gösterdi ki beyinden gelen motor sinyaller, mikroelektrotlar yerleştirildiğinde çözülebiliyor ve mekanik veya elektronik cihazların kontrolü için kullanılabiliyor. Bazı gruplar da davranışa bağlı verilerin eş zamanlı olarak alınıp, işlenip, aynı beyne geri verilmesinin mümkün olduğunu gösterdi. Bu araştırmadan yola çıkarak Nicolelis ve meslektaşları bir beynin başka bir beyinden gelen elektriksel uyarı kalıplarını özümseyip kullanamayacağını görmek istedi. Diğer bir deyişle, bir beyinden-beyne arayüz (BBA) inşaa etmek istediler.

Tüm Reklamları Kapat

Fikri denemek için araştırmacılar, farelere hem sinir şebekelerinden gelen elektriksel aktiviteyi kaydeden hem de sinirleri uyaran mikroelektrotlar yerleştirdi. Kısaca, kortikal sinyal kalıpları bir farede -verici- kaydedildi ve başka bir farenin -alıcı- beynine yollandı.

İlk deneyde araştırmacılar fare çiftlerini eğitti. Deneyde fareler iki kaldıraçtan doğru olana basınca doğru olduğunu gösteren bir ışık yanıyordu ve içmeleri için su veriliyordu. Verici fare doğru kaldıraca basıp ödülü alınca oluşan beyin aktivitesi kaydedilip elektriksel bir uyarıya çevrilip alıcı farenin beynine yollandı. Alıcı fare aynı kaldıraçlarla karşılaşınca onu ödüle götürmesi için verici fareden gelen işaretleri kullanması gerekiyordu. Denemelerde alıcı fareler ilk seferde yüzde yetmiş oranında doğru kaldıracı buldu. Bu performans verilerin başarılı bir şekilde iletildiğini ve anlaşıldığını gösteriyordu.

Fareler dokunma duyusuyla ilgili benzer bir deneyde de aynı başarıyı gösterdi. Bu deneyde de bıyıklarını kullanarak dar ve geniş açıklıkları ayırt etmeleri gerekiyordu. Bu denemelerde alıcı fare verici farenin davranışlarını yüzde altmış beş oranında takip etti ve yine yüksek bir başarı oranı elde etti.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Bulgular gösterdi ki beyne yerleştirilmiş mikroelektrotlar ve çözümleme yöntemleri iki hayvanın beyinleri arasında davranışsal veri iletimi sağlayabiliyor. Yazarların tahminine göre bu beyin şebekelerinin birçok hayvanın davranışlarını elektriksel sinyallerle senkronize edebilmesi mümkün. Nicolelis bir basın toplantısında şöyle söyledi:

Yani basitçe benim ‘organik bilgisayar’ dediğim şeyi yaratıyoruz. Bulmacaları 'Turing dışı' bir yolla çözen bir bilgisayar...

Araştırmacılar ayrıca verici fareleri, alıcı farelerin performansını artırmak için eğitmeyi denedi. Verici fareye verilen ödülü artırınca verici fare beyin aktivitesinin sinyal-gürültü oranı arttı. Böylece alıcı fare çözümleri daha kolay algıladı. Nicolis teoride BBA'ların beyin şebekelerini de birbirine bağlamak için kullanılabileceğini söylüyor: 

Hayvanlar bir çeşit beyin-ağıyla etkileşime geçince ne tür şeylerin ortaya çıkacağını tahmin bile edemeyiz. Teoride, bir aradaki birçok beynin ayrı ayrı çalışan beyinlerin yapamayacakları şeyleri yapabileceğini varsayabiliriz.

Indiana'daki Purdue Üniversitesi’nde sinir mühendisliği yapan Kevin Otto ise şöyle söylüyor:

İki beynin bir beyinden daha iyi ya da en azından daha farklı çalışması mümkün. Doğal ortamlarında gözlemleyemediğimiz davranışlar sergileyebilirler ve bu araştırma, bunu anlamak için bir adım olabilir.

Otto'nun "deneylerin tasarımında ve yürütülmesindeki sınırlamalardan" bahsetmesine rağmen, Otto BBA'ların sinir sistemlerinin ödüllendirilmiş davranışları nasıl yönettiğine dikkat çektiği için çalışmayı övdü. Sözlerini şöyle bitiriyor:

Bu çalışma BMA'ların sadece prostetik değil, aynı zamanda bilimsel araçlar olarak kullanılabileceğini gösterdi. Bu büyük bir katkı.
Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
10
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Muhteşem! 3
  • Tebrikler! 2
  • Bilim Budur! 1
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 1
  • Umut Verici! 1
  • Güldürdü 0
  • İnanılmaz 0
  • Merak Uyandırıcı! 0
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
  1. Çeviri Kaynağı: The Scientist | Arşiv Bağlantısı
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 28/03/2024 16:48:43 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/3668

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Hızlı
Gezegen
Egzersiz
Yangın
Kuantum Fiziği
Diyet
Mavi
Antibiyotik
Balina
Evrim Tarihi
Genetik Değişim
İngiltere
Şiddet
Tür
Türlerin Kökeni
Hayatta Kalma
Gebelik
Doğal
Biyocoğrafya
Radyoaktif
Oyun
Astrofizik
Buz
İyi
Damar
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Kafana takılan neler var?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
D. Cossins, et al. ''Organik Bilgisayarlar'' Yönünde Bir Adım: Fareler İçin Beyinden Beyne Arayüz. (9 Haziran 2015). Alındığı Tarih: 28 Mart 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/3668
Cossins, D., Ağacı, E., Bakırcı, Ç. M. (2015, June 09). ''Organik Bilgisayarlar'' Yönünde Bir Adım: Fareler İçin Beyinden Beyne Arayüz. Evrim Ağacı. Retrieved March 28, 2024. from https://evrimagaci.org/s/3668
D. Cossins, et al. “''Organik Bilgisayarlar'' Yönünde Bir Adım: Fareler İçin Beyinden Beyne Arayüz.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Translated by Evrim Ağacı, Evrim Ağacı, 09 Jun. 2015, https://evrimagaci.org/s/3668.
Cossins, Dan. Ağacı, Evrim. Bakırcı, Çağrı Mert. “''Organik Bilgisayarlar'' Yönünde Bir Adım: Fareler İçin Beyinden Beyne Arayüz.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Translated by Evrim Ağacı. Evrim Ağacı, June 09, 2015. https://evrimagaci.org/s/3668.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close