Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Ardışık Türleşme: Eşek Arıları Gözümüzün Önünde Yeni Bir Türe Evrimleşiyor!

Ardışık Türleşme: Eşek Arıları Gözümüzün Önünde Yeni Bir Türe Evrimleşiyor!
3 dakika
32,366
Tarihi Geçmiş Haber

Bu haber 8 yıl öncesine aittir. Haber güncelliğini yitirmiş olabilir; ancak arşivsel değeri ve bilimsel gelişme/ilerleme anlamındaki önemi dolayısıyla yayında tutulmaktadır. Ayrıca konuyla ilgili gelişmeler yaşandıkça bu içerik de güncellenebilir.

Tüm Reklamları Kapat

Bilim insanları üç eşek arısı türünün üç yeni türe dönüşümünü gözlemleyerek hızlı evrimin işleyişine yakından tanık oldular. Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS) adlı dergide yayınlanan bir çalışmaya göre ekip, bir sirke sineği türündeki evrimsel değişimlerin, bu sirke sineğinin avcıları olan üç eşek arısı türünde bir dizi evrimsel değişimi tetiklediğini ortaya çıkardı. 

Sonuç olarak, sirke sineğinin yanı sıra her bir eşek arısı türü de yeni bir tür ismiyle tanımlanacak raddede evrim geçirdi. Türleşme süreci yalnızca 160 yıl sürdü. Araştırma yeni yaşam biçimlerinin nasıl ortaya çıktığına ışık tutmakla kalmıyor, bunun ne kadar hızlı gerçekleşebileceğini de gösteriyor. Araştırmanın yazarlarından biri olan Rice Üniversitesinde görevli evrimsel biyolog Scott Egan, konu hakkında şunları söylüyor: 

Tüm Reklamları Kapat

Evrimin milyonlarca yıllık bir süreçte meydana geldiğini düşünmeye eğilimliyiz. Bu araştırmada gördüğümüz şaşırtıcı olgu, muasır zamanda bile türlerin evrimleşebileceğidir.

Türleşme genellikle bir türün bireyleri arasındaki biyolojik farklılıklar, bireylerin bir kısmının farklı bir ortamda yaşamasına imkân verdiğinde meydana gelmektedir. Bireylerin ortamda başarılı olmaları asıl havuzdan ayrışmaya sebep olur ve yeni bir tür doğar. Fakat bir grup canlıdaki böylesi bir türleşme bir başka grup canlıda türleşmeyi de tetikleyebilir mi? Bu son çalışma bunun gerçekleşebileceğini ispatlayan ilk örneklerden biri.

Kuzey Amerika’nın yerli sirke sineği Rhagoletis pomonella binlerce yıl boyunca beyazdiken (alıç) ağacının meyveleriyle beslendi. Ardından, 1850’lerde araştırmacılar, sineğin beyazdiken ağacına akraba olan elma ağacına sıçramış olduğunu keşfettiler. Rhagoletis iki ayrı türe bölünmüştü. Beyazdiken ağaçlarında yaşayanlar, örneğin, elma meyveleri ile beslenenlerden farklı zamanlarda ortaya çıkıyorlardı. 

Tüm Reklamları Kapat

Rhagoletis üç eşek arısı türü tarafından avlanır. Sineğin larvaları meyvenin içinde yaşarlar. Eşek arıları yumurtalarını larvanın içine bırakırlar. Sinekler yumurtadan çıkar. Sonrasında eşek arıları da yumurtadan çıkarak, konakçıları olan sineği içten başlayarak mideye indirirler. Dr. Egan ve ekibinin keşfettiği ise, aslen sirke sineğinde meydana gelen türleşmenin, her bir eşek arısı türünde de türleşmeyi tetiklediğiydi.

Bilim insanları, PNAS çalışmasında beyazdikende yaşayan eşek arılarının elmada yaşayanlardan ne şekilde farklı hayat döngülerine sahip olduklarını ortaya koyuyorlar. Genetik yapılarının değişmesine ek olarak, davranışlarındaki farklılıklar fizyolojik değişimler de geçirdiklerine işaret ediyor. Sonuç olarak, üç eşek arısı türü, altı oluyor. En azından doğada, bunlar asla karşılaşıp çiftleşmezdiler.

“Ardışık türleşme” olarak adlandırılan bu sürecin yaygın mı yoksa ender mi bir evrim etmeni olduğu ise açık değil. Yine de, biyolojideki en büyük gizemlerden birinin açıklanmasına yardımı dokunabilir: Neden yaşam biçimlerinde fevkalade bir tür çeşitliliği mevcuttur? Neden, örneğin, gezegenimizde 30 milyon kadar böcek türü vardır? Bu çeşitlilik nasıl evrimleşmiştir?

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Bu son çalışma ardışık türleşmenin bu sürece katkı sunmuş olabileceğini ileri sürüyor. Dr. Egan, konu hakkında şunları söylüyor: 

Yalnızca 160 yıllık bir süreçte türleşmeyi gözlemleyebildiğimiz gerçeği, doğada gördüğümüz hayret verici çeşitlilik ile tutarlılık gösteriyor; 160 yılda gerçekleşen bu türleşmeler milyonlarca yıldır sahne alıyor olabilir.

PNAS makalesi Rice, Notre Dame Universitesi, Michigan Eyalet Üniversitesi, Iowa Universitesi ve Florida Üniversitesi araştırmacıları tarafından yayınlandı. Araştırmanın büyük bir kısmının yapıldığı Notre Dame’de bir doktora öğrencisi olan Glen Hood, çalışmanın başyazarıdır.

Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
17
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • İnanılmaz 12
  • Tebrikler! 6
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 5
  • Muhteşem! 4
  • Bilim Budur! 4
  • Umut Verici! 4
  • Merak Uyandırıcı! 2
  • Güldürdü 1
  • Üzücü! 1
  • Grrr... *@$# 1
  • İğrenç! 1
  • Korkutucu! 1
Kaynaklar ve İleri Okuma
  1. Çeviri Kaynağı: The Wall Street Journal | Arşiv Bağlantısı
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 28/03/2024 12:20:15 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/3924

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Hızlı
Gezegen
Egzersiz
Yangın
Kuantum Fiziği
Diyet
Mavi
Antibiyotik
Balina
Evrim Tarihi
Genetik Değişim
İngiltere
Şiddet
Tür
Türlerin Kökeni
Hayatta Kalma
Gebelik
Doğal
Biyocoğrafya
Radyoaktif
Oyun
Astrofizik
Buz
İyi
Damar
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Bugün bilimseverlerle ne paylaşmak istersin?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
G. Naik, et al. Ardışık Türleşme: Eşek Arıları Gözümüzün Önünde Yeni Bir Türe Evrimleşiyor!. (5 Kasım 2015). Alındığı Tarih: 28 Mart 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/3924
Naik, G., Onur, U., Karagözoğlu, M. (2015, November 05). Ardışık Türleşme: Eşek Arıları Gözümüzün Önünde Yeni Bir Türe Evrimleşiyor!. Evrim Ağacı. Retrieved March 28, 2024. from https://evrimagaci.org/s/3924
G. Naik, et al. “Ardışık Türleşme: Eşek Arıları Gözümüzün Önünde Yeni Bir Türe Evrimleşiyor!.” Edited by Mert Karagözoğlu. Translated by Uygar Onur, Evrim Ağacı, 05 Nov. 2015, https://evrimagaci.org/s/3924.
Naik, Gautam. Onur, Uygar. Karagözoğlu, Mert. “Ardışık Türleşme: Eşek Arıları Gözümüzün Önünde Yeni Bir Türe Evrimleşiyor!.” Edited by Mert Karagözoğlu. Translated by Uygar Onur. Evrim Ağacı, November 05, 2015. https://evrimagaci.org/s/3924.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close