Karar vermek hayatın kritik bir parçasıdır, ancak çoğu insan öyle ya da böyle karar vermekte zorlanır. Örneğin bazı insanlar doğuştan kararsızlardır, dolayısıyla akşam yemeğinde ne yiyeceklerini seçmek gibi basit konulara gelindiğinde bile kısa sürede karar vermekte zorluk yaşarlar. Öte yandan bazı insanlarsa çok aceleyle karar verir ve sonuç olarak da kendileri için kötü olacak seçimler yapabilirler, özellikle de finans veya ilişkiler konusunda. Bazı insanlar ise çoğu durumda karar verirken gayet rahattırlar, ancak kariyer seçmek gibi hayati konulara gelince sıkışıp kalırlar.

Karar vermek hayatın çok önemli bir parçası olduğu ve genelde doğru karar vermekte zorlanıldığı için, karar vermeyi öğrenmek son derece faydalıdır. Makalenin ilerleyen bölümlerinde, karar verirken izlemeniz gereken süreci öğrenip, daha hızlı ve daha iyi karar vermenizi sağlayacak yönergeler, ipuçları ve taktikler göreceksiniz. Hem günlük kararlarınızı alırken hem de incelikli kararlarla boğuşuyorken bu, size yardımcı olacaktır.

Önceki yazılarımızda Hardy-Weinberg Dengesi'ni tanımladık ve sonrasında bu dengenin kurallarını bozarak, matematiksel analizlerimizi ideal popülasyonlardan gerçek popülasyonlara doğru genişletmeye başladık. Bir önceki yazımızda, mutasyonların tek başına evrimin ana mekanizması olamayacağını, çünkü bunu başarabilmek için çok seyrek meydana geldiklerini ve yarattıkları değişimin oldukça sınırlı olduğunu gördük. Şimdi, Hardy-Weinberg Dengesi'nin bir diğer kuralını bozarak, ortaya çıkan durumu matematiksel olarak analiz edeceğiz. Öncelikle, bu dengenin kurallarını tekrardan hatırlayalım:

Kırmızıya boyadığımız kısımdan da görebileceğiniz gibi, artık Doğal Seçilim'i popülasyonlarımıza dahil ederek Hardy-Weinberg Dengesi'nin bundan nasıl etkilendiğine bakmaya başlayabiliriz. Fakat öncelikle bunu neden yaptığımızı anlayarak başlayalım.

Epigenetiğin oldukça kısıtlı ve şimdilik az anlaşılmış mekanizmaları haricinde, hiçbir fiziksel değişim genlerde doğrudan bir değişime neden olamaz.

Çoğu zaman insanlar, avantajlı olan bir özelliğin nasıl olup da genlere etki edebileceğini anlamakta güçlük çekerler. Örneğin, insanların iki ayak üzerine kalkması nasıl olmuş da genlerimizi değiştirmiş olabilir? Nasıl oldu da iki ayak üzerine kalkan insanlar bu özelliklerini genetik olarak gelecek nesillere aktarabildi? Cevap basit: Bu düşünce tarzı, evrimsel süreci tam tersi yönden okumaktan kaynaklanmaktadır. 

NASA'nın James Webb Uzay Teleskobu evrenin en eski köşelerinde bulunan ve süper kütleli karadeliklerin "bebek" yaşam evrelerini keşfetti. Görselde bunları küçük kırmızı noktalar olarak görüyorsunuz.

Gözlemleri inceleyen ekip, Avusturya Bilim ve Teknoloji Enstitüsü'nde astrofizik yardımcı doçenti ve The Astrophysical Journal'da yayınlanan yeni bir makalenin başyazarı olan ekip lideri Jorryt Matthee'nin yaptığı açıklamada belirttiği gibi, "evrenin uzak geçmişinde çok uzaktaki soluk küçük kırmızı noktaların son derece büyük karadeliklerin küçük versiyonları olduğu" sonucuna vardı. Matthee ise bu özel nesnelerin karadeliklerin oluşumu hakkındaki düşüncelerimizi değiştirebileceğini belirtiyor.