2 adet ebeveyniniz var: anne ve babanız. Onların da 2'şer tane ebeveyni var, dolayısıyla sizin 4 tane büyük-ebeveyniniz var: anneanneniz, babaanneniz, annenizin babası olan dedeniz ve babanızın babası olan dedeniz. Bu şekilde geriye gidecek olursanız, sadece 10 nesil önce 1000'den fazla, 20 nesil önce 1.000.000'dan fazla, 30 nesil önce 1 milyardan fazla atanız var demektir! Dünya'da şu anda 7 milyar insan var. Akrabalık ilişkilerini kenara bıraktığımızda 1 milyar özgün soy hattı olduğunu varsayalım. bunların her birinin sadece 30 nesil önce 1 milyar atası varsa, Dünya nüfusunun 1 kuintilyon ($10^{18}$) veya 1.000.000.000.000.000.000) olması gerekirdi. Ancak bundan 30 nesil önce, yani kabaca 1000 sene önce Dünya nüfusu'nun sadece 300 milyon (300.000.000) olduğunu biliyoruz. Dahası, insan popülasyonunun günümüzde en fazla olduğunu ve tarihte hiçbir zaman bu sayının üzerine çıkılmadığını, dolayısıyla 7 milyardan büyük bir insan popülasyonunun tarihte hiçbir zaman yaşamadığı biliniyor. Bu durumda tüm bu insanların tüm bu ataları nerede?

Bu soru, evrimsel biyoloji hakkında fikri olmayanlar için kafa karıştırıcı; evrimsel biyolojiden anlayanlar içinse komik bir sorudur. Cevabı çok basit ve açıktır: tüm canlılarda olduğu gibi, insanların soy hatları da birbirinden bağımsız değildir. Her birimiz ortak atalardan geliyoruz ve bu ortak ataların torunlarıyız. Bir diğer deyişle, günümüzdeki 1 milyar bağımsız soy hattı, zamanda ve nesillerde geriye gittiğimizde çok hızlı bir şekilde birbiriyle kaynaşacaktır. Sadece birkaç yüz nesil geriye gittiğinizde, günümüz Meksikalıları ve Japonları gibi Anadolu'dan uzak medeniyetlerle bile soylarımız kesişecektir. Yaklaşık sadece 10.000 nesil geriye gittiğinizde, şu anda yaşayan bütün insanların Mezopotamya bölgesinde yaşadığını düşündüğümüz ortak atalarına varırız. Bu bir kadın ve bir erkektir. Ancak bu kadın ve erkek, muhtemelen aynı zamanda yaşamış insanlar değildir ve hatta birbiriyle eş bile değildir! Dahası, bu kadın ve erkek, kendi dönemlerinde yaşamış tek kadın ve tek erkek de değildir. Muhtemelen on binlerce insandan oluşan popülasyonların üyesidirler. Bu kadına, mitolojiye gönderme olarak "Mitokondriyal Havva", erkeğe ise "Y Kromozomu Ademi" adı verilir. Bu konudaki detayları buradaki yazımızda izah etmiştik, tekrar etmeyeceğiz.

Kapitalizmin ilksel birikimini sağlayan ve bu sistemin ana damarlarından bir tanesini oluşturan burjuva sınıfını tanımlamak ve ayrıntılı olarak bu "sınıfın" niteliklerinden bahsetmek için yapılacak ilk iş bizatihi "burjuva" kavramını tanımlamak olmalıdır. Bu sayede burjuva sınıfının en temel nitelikleri daha net anlaşılacaktır.

Burjuva kelimesi, ilk kez 17. yüzyıl Fransası'nda burgeis kavramıyla ortaya çıkmıştır. Bu kavram, feodal yargıdan özgür olma hakkını kullanan Orta Çağ kasabalarının (bu kasabalar, kaynaklarda "bourgs" olarak geçer) sakinlerini belirtmek için kullanılmıştır. Zamanla bu "özgürlük" fikri, yeni anlamlar kazanmıştır. Ne ruhban ne soylu ne de işçilik yapmayan ve çalışmaksızın bir gelir sahibi olan anlam da bu kavrama eklenmiştir. Yani bu sınıfın temel nitelikleri öncelikle dönemine göre nispeten diğerlerinden özgür olmakla ve daha sonra bu özgürlük kavramına ekonomik gelirlerini farklı elde etmesi bakımından yeniden tanımlanmıştır. Böylece temel olarak "burjuva" adı şekillenmiş ve günümüze kadar bu adın taşıdığı çeşitli sıfatlar belirli değişiklikler geçirerek süregelmiştir.^[1]

Obezite, aşırı vücut yağının sağlığı olumsuz yönde etkileyebilecek ölçüde biriktiği bir durumdur. Vücut kitle indeksi (İng. "Body Mass Index") 30 kg/m²'nin üzerinde olan kişiler "obez" olarak sınıflandırılır. Vücut Kitle İndeksi, kısaca VKİ, bir kişinin kilogram cinsinden ağırlığının, metre cinsinden boyunun karesine bölünmesidir; 25-30 kg/m² aralığı "aşırı kilolu" olarak tanımlanır. Bazı Doğu Asya ülkeleri obeziteyi hesaplamak için daha düşük değerler kullanırlar.

Obezite sadece kozmetik bir endişe değildir. Kalp hastalığı, diyabet, yüksek tansiyon ve bazı kanserler gibi diğer hastalık ve sağlık sorunları riskini artıran tıbbi bir sorundur. Bazı insanların kilo vermekte zorluk çekmesinin birçok nedeni vardır. Obezite genellikle kalıtsal, fizyolojik ve çevresel faktörlerin beslenme şekli, yetersiz fiziksel aktivite ve egzersiz faktörlerle birleşmesi sonucu ortaya çıkar.

Biyolojik cinsiyet ile ilgili anatomik farklılıklar pelviste, halk arasındaki adıyla leğen kemiğinde kolayca ayırt edilebilmektedir. Erkek ve dişi Homo sapiens pelvisleri arasındaki yapısal farklılıklar, dişi pelvisi ile karşılaştırıldığında daha belirgin ve iyi işaretlenmiş kas ekleri ile birlikte daha büyük eklem yüzeyleri olan erkek pelvisinin daha kalın iskeleti ile ilgilidir.

Daha belirgin farklılıklar ise, elbette dişi pelvisinin doğuma uygun şekilde evrimleşmesinden kaynaklanmaktadır. Peki gerçekten öyle mi?

Charles Darwin'in Türlerin Kökeni'nin ilk baskısı daha yayınlandığı gün tükendiyse bile, kitabın ortaya koyduğu gerçeklerin etkisi ilk birkaç ay/yıl boyunca pek fazla hissedilmedi, üzerinde çok fazla durulmadı. Ancak aradan 1-2 sene geçtikten sonra, bilim camiasında müthiş bir patlamaya neden oldu ve kısa sürede en çok tartışılan konu haline geldi. Aradan 10 sene geçmemişti ki, Dünya çapındaki tüm bilim insanlarının ezici bir çoğunluğu, doğadaki evrim yasasını ve bunu izah eden Darwin'in Evrim Teorisi'ni, canlılığın çeşitliliğini ve değişimini açıklayan tek teori olarak kabul etmişlerdi.

Sonradan, 1900 yılında Hugo de Vries tarafından Mendel Genetiği'nin yeniden keşfiyle bilim insanları kısa bir süreliğine Biyometriciler ve Mutasyoncular olarak ikiye bölündülerse de, kısa bir süre sonra Thomas Morgan Hunt, Sergei Chetverikov, Theodosius Dobzhansky, Ledyard Stebbins, George Gaylord Simpson, Ronald Fisher, JBS Haldane ve Ernst Mayr gibi büyük evrimsel biyologların araştırmaları sayesinde bu kutuplar ortak bir paydada bir araya getirilerek Modern Sentez inşa edildi. Bu sentez, Mendel Genetiği'nin, Darwin'in Evrim Teorisi'ni birebir desteklediğini ve bütünlediğini tüm Dünya'ya ispatlamış oldu. Bu birliktelikten doğan popülasyon genetiği, modern bilimin en güçlü sahalarından biri olarak çalışmalarını sürdürmekte ve biz de dahil olmak üzere tüm türlerin nereden geldiğini, nasıl geldiğini ve şu anda nasıl değiştiğini açıklamayı başarmaktadır.

Bu metnin mizahi dili, okuyucuyu eğlendirebilir. Fakat bu mizahi dilin amacı meselenin ehemmiyetini gizlemektir. Medawark bu görüşlerini 1960’ların ekonomik açıdan gösterişli günlerinde dile getirmiştir. İngilizlerde bilime ayrılan bütçe, o dönemde her beş yılda bir %10 artış gösteriyordu. Daha düşük bir oranla olsa da, bu büyüme 1970’lere kadar devam etti. Ancak 1980’lerde şiddetli bir değişim meydana geldi. 1980’lerin ilk 5 yılında, Britanya’da bilim için yapılan kamu harcamaları %10 azaldı ve bütün göstergeler bu kesintinin devam edeceği yönündeydi. Fakat İngiliz bilim insanları da bu konuda uyarılmadıkları hususunda sitemde bulunamazlar. Dönemin parlamento üyesi ve daha sonra eğitim ve bilim bakanlığı yapmış olan Shirley Williams 1971’de açık bir uyarıda bulundu:

Bilim için yapılan kamu harcamaları diğer ülkelerde de azalma gösterdi. Britanya’ya özgü bir takım sebeplerin birleşimi, Britanya’nın durumunu gelişmiş ülkeler arasında belki de en kötüsü haline getirdi. Buradaki amacımız bütün bu sebepleri burada tartışmak değildir. Buradaki amacımız yalnızca Britanya’da değil, tüm dünyada, günümüzde bilimin düştüğü kötü durumun en temel ve aynı zamanda en az fark edilen sebebini tanımlamak ve ona savaş açmaktır. 1986’da İngiliz bilim insanları bu kesintilere “Save British Science” (İngiliz Bilimini Kurtar) adında bir kampanya başlatarak karşılık verdi. Kampanyanın belirtilen amaçları şunlardı:

Bakterilerin antibiyotiklere karşı kazandığı her direnç, evrimsel bir değişim yoluyla olmak zorundadır. Bir bakteri popülasyonunun belli bir antibiyotiğe direnç kazanıp da evrimleşmemesi mümkün değildir.

Bu iddia, yaratılışçılar tarafından sosyal medya aracılığıyla yayılan evrim ve bilim karşıtı propaganda örneklerinden birisidir.

Belki işitilen olumlu bir haber, belki özlem duygusuna son veren bir kavuşma, belki de rakip takıma atılan bir gol ânı… Sevinç dolu olduğumuz an, vücudumuzdaki yere göğe sığamama hissi, bizleri kollarımızı havaya açmaya ve zıplamaya sevk eder. "Sevinçten havalara uçmak" deyimini günlük hayatımızda sıklıkla kullanırız - ama bu, sadece bir metafordan ibaret değildir: Sevindiğimizde, gerçekten zıplarız! Bu durumda sormak gerek: Neden sevinçten havalara uçarız?

Her şeyden önce, "mutluluk" veya "sevinç" gibi duyguların neden -mesela- "yatağa uzanmak", "yemek yemek", "kendi etrafında 360 derece dönmek" ile değil de, "zıplamak" ile ilişkilendirildiğini anlayarak başlamamız lazım. Bunu da öncelikle dilbilimsel açıdan inceleyebiliriz.