Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Baykuş Kelebeği ve Göz Desenleri

Baykuş Kelebeği ve Göz Desenleri
2 dakika
6,021
Tüm Reklamları Kapat

Caligo cinsine ait baykuş kelebekleri, evrimsel süreç içerisinde avcılarını korkutacak ve bir anlık kaçma fırsatı sağlayabilecek, kanatları üzerinde baykuş gözlerini andıran noktacıklar kazanmıştır. Bu noktacıkların birer "baykuş gözü" gibi gözükmesi, oldukça şaşırtıcı olsa da; bu tür adaptasyonlar doğada sıklıkla görülür. Ne yazık ki ilk etapta böyle bir özelliğin nasıl ortaya çıkmış olabileceğinin anlaşılamıyor oluşu, evrim karşıtları tarafından bilimi çarpıtmakta kullanılmaktadır.

Baykuş Kelebeği
Baykuş Kelebeği
Özgür Kocaman

Popülasyonlar içerisinde çok geniş bir desen, yapı, davranış, özellik çeşitliliği bulunur ve bu çeşitliliğe sürekli olarak yeni varyasyonlar, evrimin genetik mekanizmaları sayesinde dahil edilir. Bu özellik farklılıkları içerisinde, nesiller içerisinde en adaptif olanlar seçilir ve diğerleri elenir. Bu şekilde, evrim gerçekleşir.

Tüm Reklamları Kapat

İşte kelebekler gibi genelde av konumunda olan türlerde, desenlerin farklılığından ötürü avcılarını bir anlık yanıltabilecek nitelikte olanlar da, binlerce ve milyonlarca yıldır seçilmektedir. Burada anlaşılması gereken şudur: Desensiz bir kelebekten, bu şekilde ilginç ve sıradışı görünümdeki desenler, birdenbire, durup dururken, sırf "sanatsal oldukları için" evrimleşmemiştir! Çeşitli desenlere sahip atasal popülasyonlar içinden, avcılar tarafından baykuş gözüne en çok benzetilen desen grupları, her nesilde seçilmiştir. Buna bağlı olarak, çok çeşitli desenlere sahip atalardan, baykuş gözüne benzer desenlere sahip torunlar evrimleşmiştir. Gerçekten de, tam olarak baykuş gözüne benzemeyen, "ara geçiş" özelliği gösteren desen türlerine sahip kelebekler de günümüzde yaşamaktadır.

Papilio demoleus
Papilio demoleus
Wikipedia
Zygaena trifolii
Zygaena trifolii
Flickr
Aglais io
Aglais io
Wikipedia

Elbette, her tür, benzer sorunlara, benzer evrimsel çözümler üretememiştir; çünkü her popülasyonun genetik dağılımı ve üzerine etki eden faktörler birbirinden farklıdır. Buna bağlı olarak türlerde, benzer sorunlara karşı evrimleşen özellikler de birbirinden farklı olabilir. Ancak çoğu zaman, en azından kategorize edilebilecek kadar benzer çözümler evrimleştiği görülür. Yani söz konusu baykuş kelebeklerindeki desenler, evrimsel olarak açıklanabilir; ara basamakları incelenebilir, fiziksel özelliklerdir.

Tüm Reklamları Kapat

Bir diğer çarpıtma noktası da, bu yapıların "kusursuz çalıştığı"na yönelik iddialardır. Halbuki bu, Hayvanlar Alemi'ni hiç tanımamaktan kaynaklanır. Bu yanıltıcı kamuflaj ve desenler asla kusursuz çalışmaz; hatta sıklıkla başarısız olurlar. Üstelik farklı bireylerin farklı desenlerini incelediğinizde, bireyden bireye çok ciddi farklılıklar olduğunu ve örneğin, bu örnekte desenlerin bir baykuş gözüne birebir benzemediğini, arada net farklılıklar olduğu görülür. Ancak buna rağmen, bu özelliklere sahip olanlar, hiç sahip olmayanlara göre avantajlı konumda kalmış ve bugüne kadar seçilmişlerdir. Dolayısıyla, bu yapıların evrimsel açıdan analizi oldukça net olarak bilinmektedir.

Baykuş Kelebeği
Baykuş Kelebeği
Wikimedia Commons

Hatta yapılan araştırmalar, bir türün avcısını taklit etmenin, o avcıdan korunmak için geliştirilebilecek diğer tüm yöntemlerden daha verimli ve masrafsız olduğunu göstermektedir. Dolayısıyla bu şekilde taklitçi özelliklerin evrimleşme olasılığı, diğer yöntemlerden çok daha yüksek olmaktadır. Bu da, aslında sanıldığı kadar şaşılacak bir durum olmadığını göstermektedir.

Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
2
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • İnanılmaz 2
  • Tebrikler! 1
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 1
  • Muhteşem! 0
  • Bilim Budur! 0
  • Güldürdü 0
  • Umut Verici! 0
  • Merak Uyandırıcı! 0
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
  • A. Meyer. Repeating Patterns Of Mimicry. (17 Ekim 2006). Alındığı Tarih: 23 Temmuz 2018. Alındığı Yer: PLOS | Arşiv Bağlantısı
Sıkça Sorulan Sorular

Baykuş gözünü andıran noktacıklar, avcıları korkutarak kelebeklere bir anlık kaçma fırsatı sağlayabilir.

Bu noktacıkların nasıl ortaya çıktığı tam olarak anlaşılamamaktadır.

Atasal popülasyonlardaki çeşitli desenlere sahip bireyler arasından, avcıları en çok yanıltan baykuş gözüne benzer desenler seçilmiştir. Böylece, torunlarında bu özelliklere sahip kelebekler evrimleşmiştir.

Her popülasyonun genetik dağılımı ve etkileyen faktörler farklı olduğundan, benzer sorunlara karşı evrimleşen özellikler de farklı olabilir. Ancak bazen en azından kategorize edilebilecek benzer çözümler gözlemlenir.

Bu kamuflaj ve desenler asla kusursuz çalışmaz ve sıklıkla başarısız olurlar. Bireyler arasında da ciddi farklılıklar bulunabilir. Ancak bu özelliklere sahip olanlar, avantajlı konumda kalarak seçilmişlerdir. Ayrıca, avcıyı taklit etmenin diğer korunma yöntemlerinden daha verimli ve masrafsız olduğu da gözlemlenmiştir.

Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 29/03/2024 16:35:08 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/1476

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Alan
Astrobiyoloji
Alkol
Yaşanabilir Gezegen
Çekirdek
Tohum
Botanik
Nöron
Makina
Karanlık
Uydu
Aminoasit
Geometri
Sayı
Mantık Hatası
Beyin
Bilişsel
Hominid
Evren
Süt
Araştırma
Filogenetik
Homo Sapiens
İspat
Güneş
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Bugün Türkiye'de bilime ve bilim okuryazarlığına neler katacaksın?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
Ç. M. Bakırcı. Baykuş Kelebeği ve Göz Desenleri. (9 Ekim 2013). Alındığı Tarih: 29 Mart 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/1476
Bakırcı, Ç. M. (2013, October 09). Baykuş Kelebeği ve Göz Desenleri. Evrim Ağacı. Retrieved March 29, 2024. from https://evrimagaci.org/s/1476
Ç. M. Bakırcı. “Baykuş Kelebeği ve Göz Desenleri.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, 09 Oct. 2013, https://evrimagaci.org/s/1476.
Bakırcı, Çağrı Mert. “Baykuş Kelebeği ve Göz Desenleri.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, October 09, 2013. https://evrimagaci.org/s/1476.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close